Naar aanleiding van het artikel van Kramer et al. over de medische hulpverlening tijdens de Elfstedentocht (1985;2448-50),1 willen wij gaarne de ziektegeschiedenis melden van een schaatser met een ongewoon zenuwletsel, ontstaan na het rijden van de Elfstedentocht.
Het betreft een 27-jarige getrainde sportman die halverwege de tocht een stijf gevoel in de onderbenen kreeg en tijdens het ‘klünen’ moeite had met het optillen van de voeten. Na afloop kreeg hij tintelingen aan de achterzijde van de bovenbenen, aan beide onderbenen en voetwreven. Bij onderzoek één week na de tocht werd beiderzijds een ernstige krachtvermindering van de voetheffers, teenheffers en teenbuigers vastgesteld. De achillespeesreflex was rechts opgeheven en links zwak opwekbaar. Wij stelden de diagnose incompleet letsel van de N. ischiadicus links en rechts. Dit letsel zou verklaard kunnen worden door abnormaal rekken van de zenuw wanneer in de schaatshouding de rug bij gestrekte benen sterk vooroverbuigt. Een halfjaar na de tocht was de spierkracht verbeterd, maar de patiënt kon nog niet op de hakken lopen. De achillespeesreflex was toen beiderzijds goed op te wekken.
Deze ziektegeschiedenis toont aan dat de Elfstedentocht ook van een geoefend schaatser een ongewone inspanning vergt.
De ongewone ziektegeschiedenis, beschreven door Bertelsmann en Breederveld, is zeer interessant. Er zullen ongetwijfeld meer van deze late syndromen zijn. Er is mij geen grotere follow-up bekend van deelnemers aan lange-afstand-schaatstochten. De in de literatuur beschreven onderzoekingen en waarnemingen betreffen letsels, onder andere omstandigheden ontstaan. Het ischiadicus-overrekkingsbeeld in aansluiting aan een schaatstocht heb ik zelf nooit gezien. Wel zag ik het eenmaal door een andere oorzaak. Of de schaatshouding, gebogen rug-gestrekte benen, hier causaal is, is discutabel, aangezien dit niet de preferente houding is voor de meeste rijders. De conclusie dat lange-afstand-schaatsen ongewoon inspannend en belastend is, kan ik van harte onderschrijven.
F.W. Bertelsmann
R.S. Breederveld
C.W.A. Wiemer
Literatuur
Bertelsmann FW, Breederveld RS. Dubbelzijdig letsel van deN. ischiadicus na het rijden van de Elfstedentocht. Geneeskunde en Sport1986; Ter perse.
De medische hulpverlening tijdens een Elfstedentocht per schaats
Naar aanleiding van het artikel van Kramer et al. over de medische hulpverlening tijdens de Elfstedentocht (1985;2448-50), 1 willen wij gaarne de ziektegeschiedenis melden van een schaatser met een ongewoon zenuwletsel, ontstaan na het rijden van de Elfstedentocht.
Het betreft een 27-jarige getrainde sportman die halverwege de tocht een stijf gevoel in de onderbenen kreeg en tijdens het ‘klünen’ moeite had met het optillen van de voeten. Na afloop kreeg hij tintelingen aan de achterzijde van de bovenbenen, aan beide onderbenen en voetwreven. Bij onderzoek één week na de tocht werd beiderzijds een ernstige krachtvermindering van de voetheffers, teenheffers en teenbuigers vastgesteld. De achillespeesreflex was rechts opgeheven en links zwak opwekbaar. Wij stelden de diagnose incompleet letsel van de N. ischiadicus links en rechts. Dit letsel zou verklaard kunnen worden door abnormaal rekken van de zenuw wanneer in de schaatshouding de rug bij gestrekte benen sterk vooroverbuigt. Een halfjaar na de tocht was de spierkracht verbeterd, maar de patiënt kon nog niet op de hakken lopen. De achillespeesreflex was toen beiderzijds goed op te wekken.
Deze ziektegeschiedenis toont aan dat de Elfstedentocht ook van een geoefend schaatser een ongewone inspanning vergt.
De ongewone ziektegeschiedenis, beschreven door Bertelsmann en Breederveld, is zeer interessant. Er zullen ongetwijfeld meer van deze late syndromen zijn. Er is mij geen grotere follow-up bekend van deelnemers aan lange-afstand-schaatstochten. De in de literatuur beschreven onderzoekingen en waarnemingen betreffen letsels, onder andere omstandigheden ontstaan. Het ischiadicus-overrekkingsbeeld in aansluiting aan een schaatstocht heb ik zelf nooit gezien. Wel zag ik het eenmaal door een andere oorzaak. Of de schaatshouding, gebogen rug-gestrekte benen, hier causaal is, is discutabel, aangezien dit niet de preferente houding is voor de meeste rijders. De conclusie dat lange-afstand-schaatsen ongewoon inspannend en belastend is, kan ik van harte onderschrijven.
Bertelsmann FW, Breederveld RS. Dubbelzijdig letsel van deN. ischiadicus na het rijden van de Elfstedentocht. Geneeskunde en Sport1986; Ter perse.