Inleiding
Zie ook de artikelen op bl. 2013, 2015 en 2028.
Chronische suppuratieve otitis media (CSOM) op basis van een persisterende (langer dan 2 weken bestaande) trommelvliesperforatie is een veelvoorkomende oorzaak van beschadiging van het gehoor. CSOM komt vooral voor bij kinderen jonger dan 5 jaar, maar kan tot op volwassen leeftijd voortduren als het trommelvlies niet heelt. CSOM kan tot permanente gehoorstoornissen leiden. Daarnaast bestaat het risico dat de infectie zich uitbreidt tot labyrintitis of mastoïditis. Ook kunnen er andere (intracraniële) complicaties optreden, bijvoorbeeld door inadequate behandeling.
Er heerst een controverse over de werkzaamheid van lokale behandeling met antibiotica. Dit komt door onzekerheid over de bereikbaarheid van het hele middenoor en de mastoïdholte, door twijfel aan de werkzaamheid tegen de (meestal gramnegatieve) bacteriën die de infectie veroorzaken en door vrees voor de mogelijk ototoxische effecten van antibiotica voor het binnenoor na toediening door het geperforeerde trommelvlies.
Doelstelling…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
(Geen onderwerp)
Hattem, september 2006,
De conclusie van collega’s Hamerlynck et al. (2006:2033-5) betreffende het effect van lokale antibioticabevattende oordruppels bij het chronische loopoor behoeft enige nuancering. Terecht stellen zij in de inleiding dat het chronische loopoor vooral bij de jongere kinderen voorkomt. Wat zij niet vermelden, is dat in de besproken cochrane-review geen onderzoeken zijn opgenomen met kinderen jonger dan 6 jaar.1 Van de 9 ingesloten gerandomiseerde onderzoeken was er slechts één met kinderen vanaf 6 jaar; de overige betroffen alleen kinderen vanaf 12 jaar en volwassenen. Daarnaast is er in 6 van de 9 onderzoeken bij herhaling een oortoilet uitgevoerd. Deze gegevens moeten tot enige terughoudendheid leiden bij de overweging om deze lokale therapie nu te gaan gebruiken bij kinderen jonger dan 5 jaar met een chronisch loopoor. De rol van het oortoilet blijft met deze cochrane-review eveneens onduidelijk. Het is natuurlijk niet verrassend om te zeggen dat eerst meer onderzoek nodig is bij deze leeftijdsgroep, maar het is helaas niet anders. Wat betreft de veiligheid van de lokale chinolonendruppels kan wel vermeld worden dat in een onderzoek in 10% van de gevallen een otomycose ontstond.2
Macfadyen CA, Acuin JM, Gamble C. Systemic antibiotics versus topical treatments for chronically discharging ears with underlying eardrum perforations [Cochrane review]. Cochrane Database Syst Rev. 2006;(1):CD005608.
De Miguel Martinez I, Vasallo Morillas JR, Ramos Macias A. Terapeutica antimicrobiana en otitis media supurada. Acta Otorrinolaringol Esp. 1999;50:15-9.
(Geen onderwerp)
Amsterdam, oktober 2006,
Terecht stelt collega Damoiseaux dat er nog onvoldoende onderzoek is verricht naar lokale therapie bij jonge kinderen (jonger dan 6 jaar) met chronische suppuratieve otitis media en trommelvliesperforatie. Hij adviseert dan ook terughoudendheid met betrekking tot lokale behandeling in deze patiëntengroep en raadt aan meer onderzoek te doen.
Het inventariseren van het bestaande onderzoek, zoals in de door ons besproken cochrane-review, heeft als neveneffect dat nieuwe onderzoeksvragen aangegeven worden. Eén van die vragen betreft lokale antibioticabehandeling bij jonge kinderen. Geneesmiddelenonderzoek bij kinderen jonger dan 6 jaar is echter zeldzaam. In principe gaat men eerst kijken of onderzoek dat bij oudere kinderen of volwassenen is uitgevoerd, toepassing van het medicament bij jonge kinderen rechtvaardigt. Onzes inziens is dat hier inderdaad het geval omdat de besproken aandoening in alle leeftijdsgroepen voorkomt. Tegen het gebruik van de besproken lokale therapie bij jonge kinderen kan men aanvoeren dat bovensteluchtweginfecties in deze leeftijdscategorie verhoudingsgewijs vaak voorkomen en dat de ring van Waldeyer een relatief grote rol speelt in de pathofysiologie van otitiden. Ototoxiciteit als complicatie van lokale therapie lijkt bij chinolonen niet aan de orde. Dit maakt terughoudendheid weer wat minder noodzakelijk. Er dient voor gewaakt te worden dat men niet in therapeutisch nihilisme vervalt vanwege het ontbreken van onderzoek.
Tenslotte is inderdaad ook de effectiviteit van het microscopisch oortoilet niet onderzocht in deze cochrane-review. Deze behandeling verdient dus evenzeer nader onderzoek.