Samenvatting
Bij een 36-jarige man met hemoptoë en gewichtsverlies werd bij de eerste opname ondanks uitgebreide diagnostiek van lever-, nier-, long- en pleura-afwijkingen geen diagnose gesteld. Eenmaal, na een nierpunctie, was een bloedkweek positief voor fusobacteriën. Patiënt onttrok zich aan verdere diagnostiek en vertrok voor (winti)behandeling naar Suriname. Feneticilline voor 6 weken werd aan hem meegegeven, maar die nam hij niet in.
De tweede opname volgde 7 weken later. Patiënt werd in sterk verslechterde conditie overgeplaatst naar de intensive-careafdeling in verband met een septische shock. Uit leverabcessen werd nu een anaërobe mengflora gekweekt. Ondanks intensieve behandeling overleed de patiënt. Bij obductie waren er actinomycoseabcessen in lever, nier en long. Zelfs wanneer men actinomycose vermoedt, is een infectie met Actinomyces moeilijk aan te tonen. Een onbehandelde infectie kan tot dodelijke complicaties leiden.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
(Geen onderwerp)
Heerlen, december 1997,
Met aandacht namen wij kennis van de casuïstische mededeling van Gerards et al., waarin zij het natuurlijke beloop van een gegeneraliseerde actinomycose beschreven (1997:2301-5). Onlangs beschreven wij eveneens een zeldzame casus van gedissemineerde Actinomyces-infectie, waarbij uiteindelijk, na chirurgische interventie, Actinomyces meyeri als verwekker kon worden geïsoleerd.1 Ook in de door Gerards et al. beschreven casus komt actinomycose hoog in de differentiaaldiagnose voor, een diagnose die alleen door pathologisch onderzoek bij obductie kon worden bevestigd. In hun artikel maken zij echter geen melding van post mortem ingezette kweken, ondanks het geuite vermoeden van actinomycose. Zoals de auteurs terecht memoreren, is kweken van verkregen materiaal niet altijd succesvol. Dit kan het gevolg zijn van voorafgaand gebruik van antibiotica door de patiënt, onzorgvuldig transport van de monsters (niet anaëroob), niet specifiek kweken op anaëroben en te korte kweekduur. Voor isolatie van Actinomyces uit materiaal verkregen van lokalisaties waar overgroei door andere bacteriën problematisch kan zijn, zoals mondholte en cervix, kunnen selectieve media als mupirocine-metronidazol-bloedagar gebruikt worden. Daar waar men Actinomyces als enige verwekker denkt te kweken, kan men conventionele niet-selectieve media gebruiken. Uiteindelijke identificatie kan snel en betrouwbaar worden verricht door gebruikmaking van fermentatie en biochemische reacties in combinatie met bepaling van metabole eindproducten door middel van gaschromatografie. In de voorliggende casus van Gerards et al. kan het zeer wel zijn dat post mortem ingezette kweken negatief zouden zijn uitgevallen door voorafgaand gebruik van amoxicilline. Deze informatie wordt in het artikel echter niet weergegeven.
Mook WNKA van, Simonis FSM, Schneeberger PM, Opstal JL van. A rare case of disseminated actinomycosis caused by Actinomyces meyeri. Neth J Med 1997;51:39-45.
(Geen onderwerp)
Amsterdam, januari 1998,
Wij danken de collegae Van Mook et al. voor hun aanvullende commentaar. Volkomen terecht merken zij op dat van post mortem ingezette kweken geen melding wordt gemaakt. Deze waren echter alle negatief, hoogstwaarschijnlijk, zoals zij al opmerken, door voorafgaand antibioticagebruik.