Medicatieverificatie in ziekenhuizen: een proportioneel instrument?

Illustratie van een pillendoosje waar iemand uitkomt
J.C.A. (Hans) Smit
Ira Helsloot
C. (Kees) Kramers
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2024;168:D7971
Abstract

Er ging veel fout bij de medicatieoverdracht bij opname en ontslag, laat onderzoek uit begin 2000 zien. Sindsdien wordt medicatieverificatie veelvuldig door zorgverleners uitgevoerd. Is dat de beste oplossing?

De risico-regelreflex is een mechanisme dat haar oorsprong en definiëring kent binnen de bestuurskunde. Het beschrijft het mechanisme dat een incident leidt tot nieuw veiligheidsbeleid – lees: nieuwe regels – zonder dat er goed nagedacht is of de maatregelen proportioneel zijn.1 De reden voor die reflex is emotie – ‘dat mag niet nog een keer gebeuren’ – en de contextuele dwang door ophef in de politiek en de media rondom een incident. Er wordt voorbijgegaan aan de vraag welk aspect van het risico we eigenlijk oplossen: de negatieve uitkomst die een incident met zich meebrengt, of de kans dat een incident optreedt. Als we iedere negatieve uitkomst willen elimineren, is iedere maatregel gerechtvaardigd. Als we kijken naar de kans dat iets op kan treden, kan er gekeken worden naar de proportionaliteit van maatregelen die de kans verminderen, en kunnen deze vergeleken worden met andere risico’s waarin geïnvesteerd kan worden…

Auteursinformatie

CWZ, afd. Apotheek klinische farmacie, Nijmegen: drs. J.C.A. Smit, ziekenhuisapotheker. Radboud Universiteit, Nijmegen: prof.dr. I. Helsloot, hoogleraar Besturen van Veiligheid. Radboud UMC, afd. Interne geneeskunde en Apotheek, Nijmegen (tevens: CWZ, afd. Apotheek klinische farmacie, Nijmegen): prof.dr. C. Kramers, hoogleraar medicatieveiligheid.

Contact C. Kramers (kees.kramers@radboudumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
J.C.A. (Hans) Smit ICMJE-formulier
Ira Helsloot ICMJE-formulier
C. (Kees) Kramers ICMJE-formulier
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Farmacotherapie
Methodologie van onderzoek
Dit artikel wordt besproken in#37 Medicatieverificatie
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Ik reageer laat op uw zeer lezenswaardige artikel van 2 mei 2024 in het NTVG. U stelt vast dat uit de litteratuur blijkt dan 20-50% van de langdurige medicatie niet volgens voorschrift wordt ingenomen. En vervolgens stelt u kort samengevat dat pogingen om het gebruik wel volgens voorschrift te doen plaats vinden veel energie en tijd kost en dat het dubieus is of dit tot betere klinische uitkomsten leidt. 

 

In het kernteam Medicatie Overdracht is echter niet de primaire doelstelling verbetering van de klinische uitkomsten, maar het verifieren of het gebruik overeenkomstig het voorschrift is, en indien discongruent of het gebruik of het voorschrift aan te passen. Immers de patient kan valide argumenten hebben om het geneesmiddel afwijkend te gebruiken. Door dit vast te stellen kan er een zinvol gesprek plaatsvinden of bij een teleurstellende klinische uitkomst de toevlucht tot een ander geneesmiddel nodig is. Om de verificatie efficient uit te kunnen voeren is ook de afspraak gemaakt dat dit eventueel partieel plaats kan vinden en dat resultaten vervolgens uitgewisseld kunnen worden in de keten.