Zonde

IJdele, te trage, wellustige, boze, hebzuchtige, onmatige of jaloerse dokters? Al die zonden in één persoon is wellicht wat veel, maar afzonderlijk komt u ze bij andere hulpverleners of onderzoekers en misschien ook bij uzelf toch wel tegen? Dat geldt ook voor patiënten, die niet vooruit te branden zijn, boos de ambulancebroeder bekogelen, onbeschermde seks hebben, zich cosmetisch laten optutten, te gierig zijn om hun eigen paracetamolletje te betalen of zich tot een BMI van 45 volproppen. Zonden horen bij het leven en beïnvloeden het handelen van hulpverleners en van patiënten. Dat leek ons dus een mooi thema om het jaar met een dubbeldik nummer luchtig mee af te sluiten.

Een nummer vol zonden, met onder andere een volstrekt ongezond kerstdiner (bl. 2398). Geheel in de tijdsgeest, want onderzoek toont aan dat het aantal calorieën van toetjes de afgelopen jaren flink is toegenomen (A 2956, bl 2400). Dat diner mag u alleen koken als u belooft de ruim 5000 kcal er nog voor 2011 af te zullen fietsen. Alhoewel? Onmatige patiënten lijken zelf meer belang te hechten aan adviezen over een gezonde leefstijl als die gegeven worden door dokters die zelf roken en een bierbuik hebben (A2897, bl. 2394). Zonden zijn niet altijd slecht: zo kan traagheid een gevaar voor de zorg zijn doordat huisarts en specialist elkaar niet op tijd vinden (A2895, bl. 2386), maar wachten kan óók zinvol zijn voor patiënten, als het maar niet ál te lang duurt (A2877 bl. 2383). IJdelheid kan nuttig zijn, omdat kekke jasjes meer vertrouwen bij de patiënt opwekken dan een slonzig uiterlijk (A2898, bl. 2358), terwijl diezelfde zonde dokters ook door kan doen draven tot zelfs na hun dood (A2876, bl. 2352).

Zijn ‘zonden’ nog een moreel kompas binnen de zorg? Ja, deels wel, geneeskunde gaat immers ook over moraliteit; wat vinden we nog normaal en goed? Welke normen en waarden gebruiken we in de zorg en in de opleiding? Die discussie speelt op allerlei terreinen: op het gebied van financiering van dure geneesmiddelen, het beroep op solidariteit tegen elke prijs, de generatieverschillen tussen jonge en oudere dokters, de professionele houding van artsen, de vetzucht van de samenleving en uiteraard het tuchtrecht. Ons handelen wordt bepaald door de ruimte die we nemen én krijgen van de samenleving om ‘goed’ te doen. Daarom hoort dit themanummer ook heel erg bij het NTvG. Informatie geven over de breedte van ons vak is één van de sterke punten van dit Tijdschrift. Uw vak houdt u bij in uw eigen specialistische tijdschriften, maar als goede dokter kijkt u over de grenzen van uw eigen normen en beperkingen. Dat níet doen, dat is pas zonde.

Veel dank voor het lezen van het NTvG dit jaar en veel gezondheid en werkplezier volgend jaar. Volgende week moet u het even zonder onze printversie doen, daarom is dit nummer ook van zondige omvang. Gelukkig verschijnen er op onze website (www.ntvg.nl) tussentijds wel nieuwe artikelen en een nieuwe podcast. De papieren versie valt op 8 januari weer in uw bus.