Zijn (ex-)patiënten betere dokters?

Het interview met Max Nieuwdorp in dit nummer (C4578) zette mij weer eens aan het denken over de vraag of je een betere dokter wordt van ervaringen als patiënt.

De eerste keer dat ik me dat afvroeg, was toen ik als student bevriend was met een jongen die na een reeks beenproblemen uiteindelijk een prothese had gekregen en niets anders wilde dan orthopeed worden. Zulke in de jeugd verankerde motivaties wantrouw ik een beetje; je moet gewoon een vak kiezen dat je leuk vindt en waarvoor je denkt capabel te zijn, niet een vak waarin oud leed doorleeft.

Niettemin, de vraag of patiënt (geweest) zijn tot beter dokterschap leidt, beantwoord ik met een ondubbelzinnig ja. Ten eerste stel ik dit empirisch vast. De paar keer dat ik zelf patiënt was, waren al behoorlijk leerzaam. In mijn omgeving zie ik collega’s ook veranderen wanneer ze meer dan een beetje patiënt zijn geweest. Ze worden milder, relativerender en meer empathisch en ze communiceren beter: allemaal goede eigenschappen en regelmatig de enige die ertoe doen.

Ten tweede is het ook volkomen logisch dat patiëntervaringen je beter maken. De belevingswereld van ernstig zieke mensen gaat ons voorstellingsvermogen eenvoudigweg te boven. Levenservaring, wijsheid en je best doen helpen natuurlijk een beetje, maar halen het toch niet bij een tijdje grondig lijden. Onze jongste dokters hebben vaak geen van het voorgaande. Paardenstaart, flesje water en niet alleen zelf nooit ziek geweest, maar ook een volstrekt weerstandsloze en onbezorgde jeugd gehad. Slim maar zelden al wijs.

Ik kende Max Nieuwdorp al een beetje voor dit interview, gewoon via via en als Amsterdamse collega. Prima arts, intelligent, deskundig, et cetera. Maar nu ik gelezen heb over de bezorgdheid, pijn en het delier die hij als patiënt ervoer, en over zijn wanhoop toen een arts niet op de afgesproken tijd belde, denk ik: hij zou zomaar een heel goede dokter kunnen zijn.

y.smulders@ntvg.nl