Wie financiert wat en waarom?

‘Er is behoefte aan grotere transparantie over wie de belangrijkste geldschieters voor medisch onderzoek zijn, wat zij financieren en hoe zij beslissen wat te financieren, en aan verbetering van het bewijsmateriaal voor verschillende financieringsmodellen.’

Dit schrijven Roderik Viergever (Radboudumc) en Thom Hendriks (VUmc) na analyse van de grote publieke en filantropische financiers van medisch onderzoek (Health Res Policy Syst. 2016; online 18 februari). De Amerikaanse National Institutes of Health (NIH) is met 24 miljard euro veruit de grootste, gevolgd door de Europese Commissie (3,4 miljard). De grootste filantropische organisatie op dit terrein is de Britse Wellcome Trust met 835 miljoen. ZonMW staat 27e, met 159 miljoen in 2012.

De 10 grootste organisaties zorgen samen voor 34,1 miljard euro, 40% van het totale onderzoeksbudget wereldwijd.

Er bleek grote variatie in de keuzes. De NIH geeft minder aan onderzoek naar alle infectieziekten tezamen dan aan kanker alleen, terwijl de Wellcome Trust 14 keer meer aan infectieziekten spendeert dan aan kanker. De NIH besteedt 3 keer zoveel aan kanker als aan hart- en vaatziekten, de helft van het geld voor infectieziekten is voor hiv- en aidsonderzoek.

Van een groot deel van de geldstromen konden de onderzoekers echter niet achterhalen waaraan die precies besteed werden, en op grond van welke overwegingen. Ook was onduidelijk waarom geld de ene keer vooral aan eigen instituten – zoals het Franse Inserm – wordt besteed, en andere keren liever aan externe projecten. Of de ene geldstroom efficiënter is dan de andere, is al helemaal onduidelijk.

De auteurs hebben de website healthresearchfunders.org opgezet om informatie over financiers te verzamelen, uit te breiden en te standaardiseren. Zij pleiten voor meer debat over de besteding van publiek onderzoeksgeld.