Wel of geen griepprik?

Heeft u dat ook weleens, dat je achter elkaar een paar teksten met totaal verschillende standpunten leest en bij elk stuk denkt: ja, díe heeft gelijk? Ik heb dat gevoel een beetje bij de artikelen over influenzavaccinatie in dit nummer. In D3177 betogen vooraanstaande deskundigen dat een trial naar sterftereductie door influenzavaccinatie onmogelijk en onethisch is, omdat het onthouden van deze vaccinatie incompetente zorg zou zijn. Lees je dat zo door, dan denk je: tja, daar hebben ze best goede andere argumenten voor. Minstens even goede argumenten staan echter in een reactie op dit stuk, waarin andere respectabele deskundigen een totaal tegenovergesteld standpunt innemen (D3285).

Kom je er ten aanzien van influenzavaccinatie voor specifieke bevolkingsgroepen al moeilijk uit, voor vaccinatie van zorgverleners is het bepaald niet eenvoudiger. In D3323 stellen weer andere experts dat het eigenlijk te gek voor woorden is dat de vaccinatiegraad onder zorgverleners zo laag is. Op dat stuk hebben we geen geschreven reactie gevraagd, maar als ik de negatieve Cochrane-review over dit onderwerp lees (referentie 28 in D3323), dan twijfel ik of de auteurs iedereen kunnen overtuigen om tienduizenden dokters, verpleegkundigen, ziekenverzorgers en andere zorgmedewerkers jaarlijks de prik te geven.

De discussie over influenzavaccinatie kent een grillig en onvoorspelbaar beloop. Ons vorige redactielid Joost Zaat schreef in 2017 bijvoorbeeld nog een redactioneel commentaar met als titel ‘Griepvaccinatie als vakantiegeld’ (B1398). Hierin verweet hij collega-huisartsen ‘geen haar beter’ dan ‘eindeloos doorbehandelende oncologen’ te zijn en ‘gewin boven principes’ te stellen. En terwijl ik verwachtte dat toen wel de pleuris zou uitbreken, kregen wij op dit redactioneel precies 0 ingezonden reacties.

Hoe dan ook vind ik dat we ons als geneeskundige stand een beetje moeten schamen voor deze vertoning. Allerlei deskundigen vinden verschillende dingen, met als resultaat dat iedereen wordt geloofd door wie wat wil geloven. Influenzavaccinatie is geen ‘rocket science’. Goed onderzoek lijkt me mogelijk en noodzakelijk. Tot die tijd is de griepprik ‘pre-truth medicine’.