Samenvatting
Doel
Het verwerven van inzicht in de kenmerken van gevallen waarin verzoeken om euthanasie of hulp bij zelfdoding werden geweigerd door de arts.
Opzet
Enquêteonderzoek, retrospectief en descriptief.
Methoden
Er werden interviews gehouden met 405 artsen (huisartsen, verpleeghuisartsen en klinisch specialisten) aan de hand van een semi-gestructureerde vragenlijst. De gevallen waarin het verzoek werd geweigerd werden vergeleken met de gevallen van inwilliging. Uitkomstmaten waren: patiëntkenmerken, redenen voor een verzoek om euthanasie of hulp bij zelfdoding, op de voorgrond staande klachten van de patiënt, redenen van artsen om het verzoek om euthanasie of hulp bij zelfdoding te weigeren en het voldoen aan de vastgestelde zorgvuldigheidseisen.
Resultaten
De respons bedroeg 89. Van de artsen weigerde 11 mee te werken, merendeels wegens tijdgebrek. Patiënten wier verzoek door de arts was geweigerd waren vaker vrouw, waren vaker van gevorderde leeftijd (≥ 80 jaar) en hadden een langere levensverwachting dan patiënten wier verzoek was ingewilligd. In de gevallen waarin een verzoek werd geweigerd, had 43 van de patiënten kanker, 16 had een ziekte van het zenuwstelsel en 13 had een psychiatrische stoornis. De corresponderende cijfers waren 86, 5 en 0 voor de gevallen waarin euthanasie of hulp bij zelfdoding daadwerkelijk had plaatsgevonden. De meest genoemde redenen om een verzoek te weigeren waren: het lijden was niet ondraaglijk (35), er waren nog behandelalternatieven (32) en de patiënt was depressief of had psychiatrische symptomen (31).
Conclusies
De inschatting door de arts dat het lijden niet ondraaglijk is, de beschikbaarheid van behandelalternatieven en de aanwezigheid van depressieve klachten of psychiatrische symptomen speelden een belangrijke rol bij de weigering van een verzoek om euthanasie of hulp bij zelfdoding. De vooronderstelling dat de uitvoering van euthanasie in Nederland vaak niet gerechtvaardigd zou zijn omdat het verzoek van de patiënt voortkomt uit een onderliggende depressie wordt niet bevestigd door de bevindingen van dit onderzoek.
Reacties