Wat is goede zorg en wie bepaalt dat?

Voor moeilijke beslissingen die vaak ook nog eens onder tijdsdruk moeten worden genomen, zijn geen simpele regeltjes. Zo bepaalt de initiële beslissing van de neurochirurg om wel of niet te interveniëren de toekomst van patiënten met een acuut subduraal hematoom. Hij of zij wordt daarin maar beperkt bijgestaan door prognostische modellen. Deze modellen kunnen je weliswaar soms behoeden voor het over het hoofd zien van een onverwacht goede of juist slechte prognose, maar verder moet de dokter toch vooral zelf de afwegingen voor een interventie maken (D1661). En het is dan ook niet verrassend dat dokters bij dezelfde categorie patiënten op andere beslissingen uitkomen (D1691).

Ook op de vraag of een acuut zieke patiënt met kanker naar de IC moet is geen simpel antwoord mogelijk. Ook dat is vooral aan de behandelaars, en meer dan wat richtinggevende IC-opnamecriteria zijn er niet (D991). Dé oncologische patiënt bestaat niet en de prognose van patiënten met kanker is divers. Ik hoop dat de zinsnede dat intensivisten geneigd zijn om bij patiënten met een onderliggende maligniteit IC-behandeling te weigeren al lang verleden tijd is, of in ieder geval niet toepasbaar is op de Nederlandse situatie.

Ook rijgeschiktheidsadviezen geven is complex. Snijders Blok en collega’s onderzochten bij patiënten met syncope of rijgeschiktheid bij de behandelaar ter sprake kwam (D1328). Bij minder dan 20% van de patiënten werd hier inderdaad over gesproken en die enkele keer dat er een advies werd gegeven, was dat meestal onjuist. Nu is wettelijk gezien de arts niet verplicht patiënten rijgeschiktheidsadviezen te geven (D1568). Sommige beroepsgroepen hebben wel in hun richtlijnen opgenomen dat een gesprek over rijvaardigheid de professionele plicht is, maar verzeker u er dan in ieder geval van dat hetgeen u adviseert het juiste is (zie ‘Regeling eisen geschiktheid 2000’), en noteer in de status of het besturen van een auto aan de orde is geweest.

Wat bovenstaande situaties allemaal gemeen hebben is dat de arts het belang van de patiënt als uitgangspunt neemt. Economische motieven spelen geen rol. Dat is wel anders als onze overheid aan zet is, want waarom duurde het zo lang voor het besluit werd genomen om geiten te ruimen (D1786)? Er moesten blijkbaar eerst veel patiënten ziek worden en overlijden. Ik zie de overheid niet zo vaak de kant van het individu en de public health kiezen als dit economische belangen schaadt. Over goede zorg kan de overheid wel wat leren van de dokters.