Samenvatting
Patiëntveiligheid is tegenwoordig een centraal thema in de gezondheidszorg. Veel principes ter bevordering van patiëntveiligheid, zoals het veiligheidsmanagementsysteem, zijn uit de hoogrisico-industrie overgenomen. Zonder fundamenteel begrip van de verschillen tussen zorg en industrie zullen de meeste initiatieven en instrumenten echter uitmonden in bureaucratie, controle en repressie. Alleen een verandering in cultuur en hiërarchische structuur binnen de zorg kunnen leiden tot de noodzakelijke risicoreductie voor de patiënt. Dit vereist het doorbreken van schotten tussen beroepsgroepen en tussen afdelingen en aanpassing van de traditionele hiërarchische verhoudingen.
Faalfactoren
Het mooie helicopteroverzicht van Johan Lange kan ik adstrueren aan de visie binnen de ziekenhuisapothekers, die in 1996 de medicatieveiligheid nog rangschikten onder doelmatigheid. Het was nog geen issue, maar werd het wel ten einde zich een positie in het veiligheidsysteem te verwerven. Zie hier veiligheid als een beroepsbelang. Wanneer ik 15 jaar herleid tot een tijdspanne van een generatie, dan durf ik de voorspelling aan dat het zeker nog een generatie zal duren vooraleer de barrieres die prof Lange in zijn artikel aangeeft, zullen zijn geslecht. Dat betekent dat we nu snel naar het onderwijs moeten gaan, om de huidige generatie artsen en apothekers in opleiding van de veiligheidsbegrippen te overtuigen. Het IGZ congres van 16 juni aanstaande gaat tot mijn blijdschap juist ook over het thema onderwijs. Een cultuurverandering in beroepsgroepen en in zorgorganisaties gaat anders niet lukken.
Wim van der Pol
ziekenhuisapotheker/counselor