Van gen naar ziekte; het HD-gen en de ziekte van Huntington

- Huntington's disease (HD) is a late onset, incurable, autosomal dominantly-inherited, progressive neuropsychiatric disease, characterised by chorea, changes in personality, mood and behaviour, and dementia. Huntington's disease is a clinical diagnosis. The advent of DNA diagnosis has made predictive, prenatal and preimplantation testing possible for at-risk persons or asymptomatic carriers. The prevalence is estimated to be 3-10/100,000 among individuals of European descent; HD is less common in other ethnic groups. Huntington's disease is caused by an expanded trinucleotide CAG repeat in the HD gene on chromosome 4. The gene encodes for the protein huntingtin, with an as yet unknown function. The mutated huntingtin has an elongated stretch of glutamines which leads to a gain of function such as overactivity, excitotoxicity, or to interactions with other proteins.

Inleiding

de ziekte

De ziekte van Huntington (‘Huntington's disease’ (HD)) is een progressieve neurodegeneratieve aandoening gekenmerkt door motorische en psychiatrische stoornissen en dementie. De motorische stoornissen betreffen onwillekeurige, onregelmatig optredende bewegingen verspreid over het hele lichaam (chorea), moeizaam uitgevoerde, gewilde, complexe motorische handelingen, oogbewegingsstoornissen, hypokinesie, rigiditeit en soms dystonie. Daarnaast komen psychiatrische verschijnselen voor, zoals depressieve en/of manische perioden, psychosen, karakterveranderingen, agressiviteit en dementie. In het eindstadium treedt gewichtsverlies op. De hersenen tonen algehele atrofie, die het duidelijkst is in de nucleus caudatus en het putamen.1 2 De leeftijd waarop de symptomen ontstaan, is gemiddeld 40 jaar (SD: 10 jaar; uitersten: 2-80).1 Bij de juveniele vorm (4,5), waarbij de leeftijd van ontstaan vóór het 20e jaar ligt, worden met name gedragsstoornissen, een hypokinetisch syndroom, cognitieve problemen en epilepsie gezien.3 De ziekteduur is gemiddeld 16 jaar (uitersten: 2-45), onafhankelijk van de leeftijd van ontstaan van de symptomen.4…