Van gen naar ziekte; galactosemie en galactose-1-fosfaaturidyltransferasedeficiëntie

- Classical galactosaemia (Mendelian Inheritance in Man, no 230400) is an autosomal recessive disorder of galactose metabolism caused by a deficiency of the enzyme galactose-1-phosphate uridyltransferase (GALT). The GALT enzyme is responsible for the conversion of galactose-1-phosphate with UDP glucose to glucose-1-phosphate and UDP galactose. The gene encoding for GALT is located on chromosome 9p13. Patients present with hepatomegaly, liver failure, food intolerance, hypoglycaemia, muscle hypotonia, sepsis and cataract. Treatment involving the total restriction of lactose-containing foods is life-saving but many patients develop late complications such as problems of mental development, disorders of motor function, disorders of speech and hypergonadotrophic hypogonadism.

Inleiding

de ziekte

Klassieke galactosemie (Mendelian Inheritance in Man, nummer 230400; www3.ncbi.nlm.nih.gov/omim/) is een autosomaal recessief overervend defect in de galactosestofwisseling, veroorzaakt door een deficiëntie van het enzym galactose-1-fosfaaturidyltransferase (GALT), ook wel genoemd galactose-1-fosfaaturidylyltransferase. De meeste patiënten presenteren zich na inname van galactose in de neonatale periode met voedingsproblemen, hepatomegalie, leverfalen, hypotonie, cataract, hypoglykemie en sepsis. Onbehandeld is klassieke galactosemie een levensbedreigende aandoening.1 2 Bij aanwijzingen voor galactosemie wordt gestart met een galactosevrij dieet, in afwachting van de definitieve diagnose. Op de zuigelingenleeftijd is een galactosevrij dieet (sojamelk) de enige therapie, waarmee de meeste klinische verschijnselen binnen twee weken verdwijnen. Na de zuigelingenleeftijd wordt overgegaan naar een streng galactosearm dieet, onder meer omdat veel groenten en fruit geringe hoeveelheden galactose bevatten. Ondanks dit galactosearme dieet lijden veel patiënten aan complicaties, zoals vertraagde psychomotore ontwikkeling, gestoorde taal-spraakontwikkeling, dyspraxie, cognitieve defecten en hypergonadotroop hypogonadisme.3-5

De pathogenese van deze complicaties is…