Validiteit van risicoscores voor het voorspellen van diabetes type 2 bij Nederlanders*

Onderzoek
Joline W.J. Beulens
Ali Abbasi
Linda M. Peelen
Annemieke M.W. Spijkerman
Daphne L. van der A
Eva Corpeleijn
Stephan J.L. Bakker
Yvonne T. van der Schouw
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2013;157:A6502
Abstract

Samenvatting

Doel

Het valideren van risicoscores voor het voorspellen van diabetes mellitus type 2 in de Nederlandse populatie.

Opzet

Prospectieve cohortstudie.

Methode

Aan de hand van 12 basale risicoscores en 13 uitgebreide risicoscores met biomarkers werd het risico op het ontstaan van diabetes mellitus type 2 in een periode van 7,5 jaar berekend in een prospectief cohort van 38.379 Nederlandse mannen en vrouwen. Het optreden van diabetes werd nagegaan door herhaalde vragenlijsten en werd gevalideerd met informatie uit medische dossiers. Het vermogen van risicoscores om individuen met een hoog risico correct te identificeren werd bepaald met de c-statistiek. De capaciteit van de risicoscores om het absolute risico juist te kwantificeren werd bepaald door de afwijking tussen voorspeld en geobserveerd risico in de populatie te testen.

Resultaten

Het vermogen van de basale risicoscores om individuen met een hoog risico te identificeren was goed, met c-statistieken variërend van 0,74 (95%-BI: 0,73-0,75) tot 0,84 (0,82-0,85). De uitgebreide risicoscores konden individuen met een hoog risico zeer goed identificeren, met c-statistieken tussen 0,81 (0,80-0,83) en 0,93 (0,92-0,94). De meeste risicoscores waren echter onvoldoende in staat om het absolute risico op diabetes correct te kwantificeren; meestal werd het risico op diabetes overschat. Alleen het basale KORA-model kon het absolute risico in onze populatie goed kwantificeren.

Conclusie

In de Nederlandse populatie kunnen risicoscores voor het ontstaan van diabetes type 2 individuen met een hoog risico goed identificeren. Toevoeging van biomarkers verbetert dit. Kwantificeren van het absolute risico op diabetes lukt bij de meeste risicoscore echter onvoldoende.

Auteursinformatie

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in British Medical Journal (epub 18 september 2012)met als titel ‘Prediction models for risk of developing type 2 diabetes: systematic literature search and independent external validation study’. Afgedrukt met toestemming.

Universitair Medisch Centrum Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Utrecht.

Dr.ir. J.W.J. Beulens, dr. L.M Peelen en dr. Y.T. van der Schouw, epidemiologen; dr. A. Abbasi, arts-onderzoeker.

Universitair Medisch Centrum Groningen/Rijksuniversiteit Groningen, afd. Epidemiologie en Interne Geneeskunde, Groningen.

Dr. E. Corpeleijn, voedingskundige; dr. S.J.L. Bakker, internist-nefroloog.

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Centrum voor Voeding, Preventie en Zorg, Bilthoven.

Dr. A.M.W. Spijkerman en dr. D.L. van der A, epidemiologen.

Contact dr. J.W.J. Beulens (J.Beulens@umcutrecht.nl)

Verantwoording

Belangenconflict en financiële ondersteuning: formulieren met de belangenverklaring van de auteurs zijn beschikbaar bij dit artikel op www.ntvg.nl (zoeken op A6502; klik op ‘Belangenverstrengeling’). Dit onderzoek werd gesteund door de Nederlandse Hartstichting, het Diabetesfonds en de Nierstichting. Het onderzoek werd uitgevoerd binnen het framework van het ‘Center for Translational Molecular Medicine (CTMM)’, project PREDICCt (grant 01C-104-07). Het EPIC-NL cohort werd gefinancierd door het ‘Europe against Cancer’-programma van de Europese Commissie (SANCO), het Nederlandse ministerie van Volksgezondheid, KWF kankerbestrijding, ZonMW, en World Cancer Research Fund (WCRF).
Het PHARMO Instituut leverde gegevens over het optreden van diabetes type 2.
Aanvaard op 18 juli 2013

Auteur Belangenverstrengeling
Joline W.J. Beulens ICMJE-formulier
Ali Abbasi ICMJE-formulier
Linda M. Peelen ICMJE-formulier
Annemieke M.W. Spijkerman ICMJE-formulier
Daphne L. van der A ICMJE-formulier
Eva Corpeleijn ICMJE-formulier
Stephan J.L. Bakker ICMJE-formulier
Yvonne T. van der Schouw ICMJE-formulier
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Diabetes mellitus
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties