Urineweginfecties bij vrouwen met diabetes mellitus

- Women with diabetes mellitus (DM) have asymptomatic bacteriuria (ASB) and urinary tract infections (UTIs) more frequently than women without DM.

- For type 1 diabetes mellitus, risk factors for asymptomatic bacteriuria include a longer duration of diabetes, peripheral neuropathy and macroalbuminuria. For type 2 diabetes, the risk factors are higher age, macroalbuminuria and a recent symptomatic UTI. Poorly-controlled diabetes and residual urine after urination are no risk factors.

- The most important risk factor for a UTI in type 1 diabetes patients is sexual intercourse. In type 2 diabetes patients the major risk factor is the presence of asymptomatic bacteriuria.

- This higher prevalence does not appear to be based on a difference in virulence of the causative microorganism.

- Differences in host response may explain this higher prevalence: E. coli with type 1 fimbriae adhere better to uroepithelial cells in women with DM than to those in women without DM; women with DM and ASB have lower urinary cytokine concentrations and leukocyte counts compared to women without DM and ASB; in vitro studies show that E. coli grow better when glucose is present in urine.

- There is no consensus on whether ASB should be treated in these patients.

- There are indications that UTIs in diabetes patients should be treated as complicated UTIs.

Samenvatting

- Vrouwen met diabetes mellitus hebben vaker asymptomatische bacteriurie en urineweginfecties dan vrouwen zonder deze aandoening.

- Risicofactoren voor asymptomatische bacteriurie zijn bij diabetes mellitus type 1 een langere duur van de diabetes, perifere neuropathie en macroalbuminurie, en bij type 2 hogere leeftijd, macroalbuminurie en een recente symptomatische urineweginfectie. Een slecht ingestelde diabetes en een urineresidu na mictie zijn geen risicofactoren.

- De belangrijkste risicofactor voor een urineweginfectie is bij diabetes mellitus type 1 het hebben van geslachtsgemeenschap en bij type 2 de aanwezigheid van asymptomatische bacteriurie.

- De verhoogde prevalentie lijkt niet te berusten op een verschil in de virulentie van het veroorzakende micro-organisme.

- ‘Gastheerverschillen’ die de verhoogde prevalentie zouden kunnen verklaren, zijn: Escherichia coli met type-1-fimbriae hechten beter aan uro-epitheelcellen van vrouwen met diabetes mellitus dan aan uro-epitheelcellen van vrouwen zonder de aandoening; vrouwen met diabetes mellitus en asymptomatische bacteriurie hebben lagere concentraties cytokinen en leukocyten in de urine dan vrouwen zonder diabetes mellitus met asymptomatische bacteriurie; in-vitro-onderzoeken laten zien dat E. coli beter groeit in urine met glucose.

- Er bestaat geen consensus over het wel of niet behandelen van asymptomatische bacteriurie bij vrouwen met diabetes mellitus.

- Het verdient aanbeveling om bij diabetes mellitus een urineweginfectie te behandelen als een gecompliceerde urineweginfectie.