Samenvatting
Trombocytopenie bij aterme pasgeborenen heeft meestal een mild beloop. Hier beschrijven we echter 2 neonaten met ernstige complicaties door neonatale allo-immuuntrombocytopenie. Eén patiënt werd vanwege bleekheid, een zwelling op het hoofd en petechiën naar de kinderarts verwezen. Hij had een subgaleale bloeding. Na behandeling met een trombocytentransfusie genas hij volledig. De andere pasgeborene, met petechiën en trombocytopenie, werd behandeld met intraveneuze immunoglobuline. Na enkele dagen begon hij te spugen. Bij echografie van het cerebrum werd een hydrocefalus vastgesteld, meest waarschijnlijk op basis van een doorgemaakte intraventriculaire bloeding bij de trombocytopenie, waarvoor patiënt een ventriculoperitoneale drain kreeg. Daarop herstelde ook hij voorspoedig. Neonatale allo-immuuntrombocytopenie is een zeldzame aandoening, maar kan ernstige gevolgen hebben voor de pasgeborenen en voor volgende zwangerschappen. Het is dan ook van belang om tijdig te beginnen met behandeling en altijd een echografie van het cerebrum te maken.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Foetale en neonatale alloiimmuun trombopenie
Wij danken collega Borensztajn en mede-auteurs voor het interessante artikel over ernstige trombocytopenie bij pasgeborenen. De betreffende ziekte, foetale en neonatale alloimmuun trombocytopenie (FNAIT) wordt ernstig onderschat. Wij berekenden in een systematische review (Kamphuis 2010) dat jaarlijks zo'n 350 zwangeren een hoog risico lopen op FNAIT, met hersenbloedingen in tientallen foetussen/neonaten. In veel gevallen leiden deze bloedingen tot sterfte of blijvende handicaps. Naast de forse ziektelast voor kind en gezin zijn ook de kosten voor de zorg en samenleving zeer hoog.
Belangrijk is te beseffen dat de meerderheid van deze hersenbloedingen al voor de geboorte optreedt. Tot voor kort werd screening van zwangeren op FNAIT niet zinvol gecht omdat een goede behandeling ontbrak. Nu is deze er wel, wekelijks toedienen van immuunglobulinen aan de zwangere in het derde trimester blijkt veilig en effectief (Van den Akker 2007).
In een Noorse studie werd al kosten-effectiviteit van screening op FNAIT aangetoond (Kjeldsen-Kragh 2007). Screening van zwangeren betekent een eenvoudige extra test in het routine bloedonderzoek (typering van trombocytenantigen). Slechts 2% van de zwangeren dient dan verder getest te worden op ontwikkelen van antistoffen. Jaarlijks zullen 350 zwangeren met immuunglobulines behandeld worden, waarmee geschat 10-20 gevallen van handicaps door hersenbloedingen voorkomen kunnen worden (Kamphuis 2010).
Wij denken dat het hoog tijd is deze zinvolle en naar verwachting kosten-effectieve screening aan het huidige programma toe te voegen. Momenteel wordt overlegd over financiering van een landelijke studie waarmee dit kan worden aangetoond.
Dr. Dick Oepkes, gynaecoloog-perinatoloog, afd. Verloskunde LUMC, Leiden
Prof. dr Jan van Lith, gynaecoloog-perinatoloog, afd. Verloskunde LUMC, Leiden
Prof. dr Anneke Brand, hematoloog, Sanquin en LUMC, Leiden
Prof dr. Eric Steegers, gynaecoloog-perinatoloog, afd. Verloskunde en Prenatale Geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam
Prof. dr Gouke Bonsel, epidemioloog, afd Verloskunde en Prenatale Geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam
Dr. Masja de Haas, Sanquin research, Amsterdam.
Prof dr Ellen van der Schoot, Sanquin Research, Amsterdam.
Literatuur
Foetale en neonatale trombopenie
Gezien de zeer ernstige complicaties die kunnen optreden bij neonaten met FNAITP, zou een screeningsprogramma wellicht medisch gezien zinvol kunnen zijn en ook kosten-effectief. Meer onderzoek op dit gebied, zoals voorgesteld door Oepkes et al. is dan ook dringend nodig.
Dorine Borensztajn,
mede namens Sandra Jansen, Bart Boersma, Enrico Lopriore