Transmissie van gevoelige en resistente Mycobacterium tuberculosis-stammen in Nederland, 1993-1995, onderzocht met DNA-'fingerprinting'

Determination of the contribution of recent transmission of both sensitive and drug-resistant Mycobacterium tuberculosis strains to the number of tuberculosis cases in the Netherlands.

Design

Descriptive study.

Setting

National Institute for Public Health and Environ-ment, Bilthoven, the Netherlands.

Method

Since 1993 all isolates of M. tuberculosis in the Netherlands are sent to the national reference laboratory for surveillance purposes. The strains with IS6110 DNA fingerprint, isolated from January 1993 to July 1995, were analysed for clustering of DNA patterns (clustering of identical DNA patterns was assumed to represent recent transmission of tuberculosis). A transmission index was calculated from the ratio of the number recently infected tuberculosis patients and the number of source patients.

Results

Among 2,217 M. tuberculosis isolates, 1,313 unique DNA fingerprints were observed, while 264 DNA patterns occurred more than once. 904 (41) DNA fingerprints were part of a cluster of identical fingerprints. The mean cluster size was 3.42. The 232 resistant strains showed significantly less clustering (33 versus 42, p < 0.02) and a smaller transmission index (0.27 versus 0.42, p < 0.02) compared with sensitive strains.

Conclusion

Recent transmission contributes to the magnitude of the tuberculosis problem in the Netherlands. The epidemiological situation would, however, lead to gradual elimination of the disease were it not for introduction of tuberculosis from other countries. Transmission of resistant strains is relatively limited. Micro-epidemics caused by resistant M. tuberculosis strains were not observed.

Samenvatting

Doel

Bepaling van de bijdrage van recente transmissie van resistente en gevoelige Mycobacterium tuberculosis-stammen aan de tuberculoseproblemen in Nederland.

Opzet

Descriptief onderzoek.

Plaats

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Bilthoven.

Methode

Sinds 1993 worden in Nederland alle M. tuberculosis-isolaten voor surveillance-doeleinden gestuurd naar het RIVM. De stammen met IS6110-DNA-fingerprint, geïsoleerd tussen januari 1993 en juli 1995, werden onderzocht op clustering van DNA-patronen (clustering kan wijzen op recente transmissie). Van de stammen werd een ‘transmissie-index’ berekend uit de verhouding tussen het aantal recentelijk geïnfecteerde tuberculosepatiënten en het aantal bronpatiënten.

Resultaten

Van 2217 M. tuberculosis-isolaten hadden er 1313 een unieke DNA-fingerprint, terwijl 264 clusters van ≥ 2 identieke DNA-patronen werden aangetroffen. Van de isolaten maakte 41 deel uit van een cluster. De gemiddelde clustergrootte bedroeg 3,42 stammen per cluster. Twee omvangrijke clusters (n = 28) konden in verband worden gebracht met micro-epidemieën. De 232 resistente stammen werden minder vaak in een cluster aangetroffen dan de gevoelige stammen (33 versus 42, p < 0,02). De ‘transmissie-index’ was lager (0,27 versus 0,42; p < 0,02) bij de resistente isolaten.

Conclusie

Recente transmissie leverde nog steeds een belangrijke bijdrage aan het aantal tuberculosegevallen in Nederland. Toch zou de huidige situatie, bij afwezigheid van introductie van tuberculose uit andere landen, leiden tot geleidelijke eliminatie van tuberculose. Transmissie van resistente stammen was relatief beperkt. Er werden geen micro-epidemieën waargenomen, die werden veroorzaakt door resistente stammen.