Effecten van een interdisciplinair eerstelijnszorgprogramma

Thuiswonende ouderen in een kwetsbare positie*

Onderzoek
Silke F. Metzelthin
Erik van Rossum
Luc P. de Witte
Antonius Ambergen
Sjoerd Hobma
Walther Sipers
Ramon Daniëls
Herbert Habets
Lilo Crasborn
Gertrudis I.J.M. Kempen
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A7355
Abstract

Samenvatting

Doel

Het evalueren van de meerwaarde van een interdisciplinair eerstelijnszorgprogramma voor thuiswonende ouderen in een kwetsbare positie gericht op het reduceren van beperkingen in functioneren en het voorkómen van functionele achteruitgang of een verergering daarvan.

Opzet

Een cluster-gerandomiseerd onderzoek.

Methode

We stuurden een schriftelijke screeningslijst, bestaande uit onder meer de ‘Groningen frailty indicator’ (GFI), naar 3498 patiënten ≥ 70 jaar uit 12 huisartsenpraktijken in Zuid-Limburg. Huisartsenpraktijken in de controlegroep (n = 6) boden reguliere zorg, terwijl de 6 interventiepraktijken ‘Zorg uit voorzorg’ (ZuV) toepasten. Dit programma bestaat naast de screening uit een multidimensioneel assessment en interdisciplinaire zorg gebaseerd op een op maat gesneden behandelplan met regelmatige evaluatie en follow-up. De huisarts en zijn of haar praktijkondersteuner vormen de spil in deze aanpak en werken nauw samen met ergotherapeuten en fysiotherapeuten. De primaire uitkomstmaat was beperkingen in activiteiten van het dagelijkse leven. Deze primaire en diverse secundaire uitkomstmaten, zoals sociale steun, bezorgdheid om te vallen en kwaliteit van leven, werden bij aanvang van de studie en na 6, 12 en 24 maanden gemeten (Current Controlled Trials ISRCTN31954692).

Resultaten

De respons op de schriftelijke screening bedroeg 80%. Van de 1101 ouderen die mee wilden doen aan de studie werden 393 (36%) als ‘kwetsbaar’ beschouwd (GFI-score: ≥ 5). Uiteindelijk includeerden we 346 kwetsbare ouderen van wie 270 de studie voltooiden. Uit de multi-levelanalyses bleek dat er geen significante verschillen waren tussen de groepen wat betreft alle primaire en secundaire uitkomstmaten.

Conclusie

Er kon geen overtuigend bewijs voor de effectiviteit van ZuV aangetoond worden. Deze studie draagt bij aan het toenemende bewijs dat eerstelijnszorg voor ouderen in een kwetsbare positie een grote uitdaging is.

Auteursinformatie

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in British Medical Journal (2013;347:f5264) met als titel ‘Effectiveness of interdisciplinary primary care approach to reduce disability in community dwelling frail older people: cluster randomised controlled trial’. Afgedrukt met toestemming.

Universiteit Maastricht, CAPHRI School for Public Health and Primary Care, Maastricht.

Vakgroep Health Services Research: dr. S.F. Metzelthin, postdoctoraal onderzoeker; prof.dr. G.I.J.M. Kempen, hoogleraar sociale gerontologie.

Vakgroep Methodologie en Statistiek: dr. A. Ambergen, statisticus.

Vakgroep Huisartsgeneeskunde: dr. S. Hobma, huisarts-onderzoeker.

Zuyd Hogeschool, Heerlen.

Lectoraat Autonomie en Participatie: dr. R. Daniëls, senior onderzoeker; H. Habets, verpleegkundige en verplegingswetenschapper (tevens: Orbis Medisch Centrum).

Orbis Medisch Centrum, afd. Geriatrie, Sittard.

Drs. W. Sipers, klinisch geriater.

MCC Omnes, Sittard.

L. Crasborn, projectleider.

Contact dr. S.F. Metzelthin (s.metzelthin@maastrichtuniversity.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: formulieren met belangenverklaringen zijn beschikbaar bij dit artikel op www.ntvg.nl (zoeken op A7355; klik op ‘Belangenverstrengeling’). Financiële ondersteuning voor dit artikel: dit onderzoek werd gefinancierd door het Nationaal Programma Ouderenzorg (ZonMw 311070301).
Aanvaard op 20 maart 2014

Auteur Belangenverstrengeling
Silke F. Metzelthin ICMJE-formulier
Erik van Rossum ICMJE-formulier
Luc P. de Witte ICMJE-formulier
Antonius Ambergen ICMJE-formulier
Sjoerd Hobma ICMJE-formulier
Walther Sipers ICMJE-formulier
Ramon Daniëls ICMJE-formulier
Herbert Habets ICMJE-formulier
Lilo Crasborn ICMJE-formulier
Gertrudis I.J.M. Kempen ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties