Subklinische schildklierfunctiestoornissen

- Subclinical hypothyroidism is associated with aspecific complaints such as tiredness, cognitive and depressive complaints, subtle disturbances in lipid values, an increased risk of cardiovascular disease, ovulatory dysfunction and a negative effect on foetal psychomotor development and pregnancy outcome.

- Subclinical hyperthyroidism is associated with atrial fibrillation, osteoporosis and dementia.

- Not enough prospective randomised studies with hard outcomes are available to provide evidence-based general recommendations. Therefore, the decision as to whether or not a patient should be treated needs to be made on an individual basis.

- For subclinical hypothyroidism it is advisable to consider treatment in the case of positive thyroid peroxidase antibody tests, a TSH concentration higher than 10 mU/l, the presence of one or more risk factors for cardiovascular disease, infertility on the basis of ovulatory dysfunction, and pregnancy. In the case of complaints of tiredness and certainly in the case of depression or cognitive dysfunction, a 3-month trial treatment can be considered. This leads to a decrease of the complaints in about 25 of cases. As negative effects are associated with the treatment, we advise an expectant approach in all other cases with a yearly monitoring of the TSH concentration.

- For subclinical hyperthyroidism it is advisable to consider treatment in the case of a nodular goitre, and especially in the case of atrial fibrillations. If subclinical hyperthyroidism persists in the absence of nodular thyroid disease, an expectant approach appears to be justified.

Samenvatting

- Subklinische hypothyreoïdie gaat gepaard met aspecifieke klachten, zoals vermoeidheid, cognitieve en depressieve klachten, subtiele afwijkingen in het lipidespectrum, verhoging van het risico op hart- en vaatziekten, ovulatoire disfunctie en een negatief effect op de psychomotorische ontwikkeling van de foetus en het verloop van de zwangerschap.

- Subklinische hyperthyreoïdie gaat gepaard met boezemfibrilleren, osteoporose en dementie.

- Er zijn onvoldoende prospectieve studies met harde uitkomstmaten voorhanden om te komen tot gefundeerde algemene aanbevelingen en men zal op individuele basis moeten besluiten te behandelen of niet.

- Bij subklinische hypothyreoïdie valt behandeling te overwegen bij aanwezigheid van antistoffen tegen schildklierperoxidase, een thyreoïdstimulerend-hormoon(TSH)-concentratie hoger dan 10 mE/l, aanwezigheid van een of meer risicofactoren voor hart- en vaatziekten, onvervulde zwangerschapswens bij ovulatiestoornissen, en zwangerschap. Bij klachten van vermoeidheid en zeker bij klachten van cognitieve of depressieve aard kan men een 3 maanden durende proefbehandeling overwegen, hetgeen bij circa 25 van de personen leidt tot afname van de klachten. Omdat aan behandeling ook nadelen kleven, adviseren wij in de overige gevallen tot een expectatief beleid, met jaarlijkse controle van de TSH-concentratie.

- Bij subklinische hyperthyreoïdie adviseren wij behandeling te overwegen bij een nodulair struma, met name bij boezemfibrilleren. Bij persisterende subklinische hyperthyreoïdie zonder de aanwezigheid van een nodulaire schildklierziekte lijkt een expectatief beleid gerechtvaardigd.

Artikelinformatie

Aanvaard op

22 april 2003

17 juni 2003

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2003;147:1162-7

Vakgebied

Interne vakken

Auteursinformatie

Academisch Medisch Centrum/Universiteit van Amsterdam, afd. Endocrinologie en Stofwisselingsziekten, Amsterdam.

Mw.dr.E.P.M.Corssmit (thans: Leids Universitair Medisch Centrum, afd. Endocrinologie, Postbus 9600, 2300 RC Leiden) en prof.dr.W.M. Wiersinga, internisten-endocrinologen.

Contact mw.dr.E.P.M.Corssmit (e.p.m.corssmit@lumc.nl)