Stress en immuniteit: het belang van multidisciplinair onderzoek

Een recente editorial in The Lancet begint met de opmerking: ‘According to folk wisdom, prolonged stress can result in a state of debilitation (”being run down“) in which the subject is unusually liable to colds and other maladies’.1 Het is waarschijnlijk vooral de medicus-practicus die deze wijsheid zal onderschrijven en hiervan regelmatig voorbeelden zal tegen komen. Een brug te slaan tussen deze klinische observaties en experimentele modellen waarin oorzaak en gevolg konden worden onderscheiden, bleek echter moeilijk te zijn en werd dan ook pas in de laatste decennia gerealiseerd. Een pionier op dit gebied is Selye die al in 1950 begonnen is met dierexperimenteel onderzoek naar de invloed van stress op het organisme.2 Sinds die tijd heeft onderzoek op dit gebied zich sterk uitgebreid. In de jaren zeventig en tachtig zijn het onder andere Ader, Borysenko et al. en, in Nederland, Ballieux die onderzoek doen naar de immunologische…