Dames en Heren,
Osteomyelitis van de rug en/of spondylodiscitis is een zeldzame aandoening.1 2 Nog zeldzamer is spondylodiscitis met Mycobacterium tuberculosis als verwekker. Hierbij kan het klinische beeld sterk variëren; de rugpijn kan in ernst wisselen van lichte tot heftige pijn en kan soms gepaard gaan met progressieve neurologische uitval. De patiënt hoeft klinisch niet ziek te zijn en koorts kan ontbreken. De ontstekingsparameters in het bloed kunnen sterk verhoogd zijn, maar de verhoging kan ook ontbreken. Aan de hand van een drietal ziektegeschiedenissen willen wij de verschillende verschijningsvormen van tuberculeuze spondylodiscitis aan u voorleggen. Wij stelden deze diagnose 3 maal in de afgelopen 5 jaar.
Patiënt A, een 78-jarige vrouw, presenteerde zich op de polikliniek Geriatrie met heftige rugpijn en pijn in het bekken, die in de loop van maanden geleidelijk was toegenomen. De voorgeschiedenis vermeldde een uterusextirpatie en een totale heupprothese links in verband met een fractuur…
(Geen onderwerp)
Dordrecht, februari 2003,
De drie patiënten die in het artikel van Schoon et al. (2003:4-7) beschreven werden, gaven alledrie rugpijn aan, die later een teken bleek te zijn van tuberculeuze spondylodiscitis. Wij willen een ander symptoom van tuberculeuze spondylodiscitis onder de aandacht brengen: buikpijn.
Een 49-jarige vrouw van Filippijnse afkomst, die sinds 13 jaar in Nederland woonde, bezocht de polikliniek Interne Geneeskunde. In het verleden had zij frequent contact gehad met haar oma, die tuberculose had. Sinds enkele maanden klaagde zij over buikpijn, die verergerde bij rechtop lopen. Ook werd zij sinds twee maanden 's nachts meerdere malen wakker vanwege hevig transpireren. De verdere tractusanamnese vertoonde geen bijzonderheden.
Bij lichamelijk onderzoek werd een weinig zieke vrouw gezien die gebogen liep en haar buik vasthield wegens de pijn. Zij had een tensie van 135/80 mmHg, een pols van 100/min regulair-equaal en een temperatuur van 37,5°C. Hierbij had zij een rustige ademhaling. In haar hals waren geen klieren palpabel en er werden geen souffles over de carotiden gehoord. Het hart liet een normale eerste en tweede toon horen zonder souffles. Over de longen werd een vesiculair ademgeruis gehoord zonder bijgeluiden. Bij onderzoek van het abdomen was er een rustige peristaltiek, een wisselende tympanie en wat drukpijn para-umbilicaal. Er was geen loslaatpijn en de lever en milt waren niet palpabel. De wervelkolom vertoonde geen kloppijn. Laboratoriumonderzoek toonde een concentratie C-reactieve proteïne van 85 mg/l en een BSE van 90 mm/1e uur. Vanwege de buikpijn werd een CT-scan van de buik verricht. Op de bovenste sneden hiervan werd een spondylodiscitis op het niveau TIX-TX gezien, met uitgebreide paraspinale uitbreiding en daarnaast een infiltraat in de onderkwab van de linker long. Het sputumonderzoek liet een Mycobacterium tuberculosis zien en pathologisch onderzoek van een wervelbiopt vertoonde een celbeeld met granulomateuze ontsteking, dat zou kunnen passen bij tuberculose.
Gezien de voorgeschiedenis van patiënte en haar afkomst werd direct na de CT-uitslag gestart met de toediening van tuberculostatica, die gedurende 6 maanden gecontinueerd werd. Hierna verminderden de pijnklachten.
Ook in eerdere artikelen over infectieuze spondylodiscitis1 en herniatie van de tussenwervelschijf naar voren2 werd beschreven dat hier buikklachten bij voorkomen. Soms leidde dit zelfs tot de werkdiagnose ‘acute buik’. Waarschijnlijk hebben één of beide aandoeningen ook hier een belangrijke rol gespeeld bij de symptoomvorming.
Bar-On Z, Ohry A. The acute abdomen in spinal cord injury individuals. Paraplegia 1995;33:704-6.
Whong-Chung JK, Naseeb SA, Kaneker SG, Aradi AJ. Anterior disc protrusion as a cause for abdominal symptoms in childhood discitis. A case report. Spine 1999;24:918-20.