Risico op covid-19 hoger onder zorgpersoneel

Zorgmedewerkers met patiëntencontact hadden bij de eerste golf een 3 keer hoger risico om met covid-19 in het ziekenhuis te belanden. Ook hun huisgenoten liepen een ongeveer 2 keer hoger risico dan de algemene bevolking. Dat blijkt uit een grote studie onder Schots zorgpersoneel (BMJ. 2020;371:m3582).

De onderzoekers zochten eerst uit hoeveel mensen in de periode maart-juni 2020 bij de Schotse NHS werkten in de ziekenzorg voor volwassenen. In de database vonden ze 158.445 zorgmedewerkers. Daarvan had 57,3% patiëntencontact; 20,6% had dat niet en bij 22,2% was dit onduidelijk.

Hoewel zorgmedewerkers maar 4,6% uitmaken van de Schotten tussen de 18 en 65, kwam 11,6% van alle 2097 opnames wegens covid-19 in deze leeftijdscategorie uit deze groep. Samen met hun 229.905 huisgenoten namen ze zelfs 17,2% van de opnames onder de beroepsbevolking voor hun rekening. Van de opgenomen zorgwerkers belandde 1 op de 8 op de IC en 6 mensen overleden (2,5%).

Verdere analyses lieten zien dat het absolute risico om als zorgwerker met patiëntencontact in het ziekenhuis te moeten worden opgenomen met coronavirus 0,20% was. Dat is duidelijk hoger dan de 0,07% onder zorgpersoneel zonder patiëntencontact en de 0,06% in de algemene bevolking. Na correctie voor factoren als leeftijd en comorbiditeiten correspondeerde dit met een 3,3 keer verhoogd risico (95%-BI: 2,13-5,13). Ook huisgenoten van mensen met patiëntencontact liepen volgens het model een 1,82 keer hoger risico (95%-BI: 1,12-2,96). De hoogste risico’s vonden de onderzoekers bij medewerkers die in contact kwamen met patiënten bij wie de diagnose nog niet was gesteld, zoals ambulancepersoneel en spoedeisendehulpmedewerkers.

De auteurs hopen dat beslissingsmakers in de zorg hun data kunnen gebruiken om covid-19 ook onder zorgmedewerkers en hun naasten zo adequaat mogelijk te beheersen. Het is helaas nog niet duidelijk in hoeverre de huidige golf en eventuele komende pieken overeenkomen met die eerste kennismaking met de pandemie.

Menno de Jong, klinisch viroloog bij het Amsterdam UMC, zegt in een reactie: ‘Dat zorgmedewerkers tijdens de eerste covid-19-golf een verhoogd risico liepen op SARS-CoV-2-infecties, werd al gesuggereerd in een aantal eerdere epidemiologische studies in diverse delen van de wereld. De huidige studie in BMJ geeft hiervoor weer een extra aanwijzing. Resultaten van dergelijke studies zijn niet automatisch te extrapoleren naar de Nederlandse situatie en zelfs niet naar de huidige fase van de pandemie. Dit omdat bijvoorbeeld infectiepreventiemaatregelen en testbeleid lokaal kunnen verschillen en over de tijd ook zullen zijn veranderd. Inzichten in infectierisico’s in ziekenhuizen en andere zorginstellingen – en met name ook de verklaringen voor eventueel verhoogd risico’s – zijn uiteraard wel enorm belangrijk, ook voor de Nederlandse situatie. Gelukkig lopen er momenteel in Nederland diverse studies die dit belangrijke onderwerp onderzoeken. De resulaten daarvan worden al zeer binnenkort verwacht.’