Een complicatie bij chronische lymfatische B-celleukemie

Progressieve multifocale leuko-encefalopathie

Klinische praktijk
Caroline R. van Kernebeek
Esra Ünal
Cees G. Schaar
H.P. (Paul) Bienfait
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2020;164:D4182
Abstract

Progressieve multifocale leuko-encefalopathie (PML) is een zeldzame infectieuze oorzaak van subacute neurologische uitvalsverschijnselen. PML wordt veroorzaakt door een reactivatie van het JC-virus en treedt vrijwel alleen op bij patiënten met een verminderde afweer. De diagnostiek van PML wordt bemoeilijkt doordat de radiologische afwijkingen aspecifiek zijn. Daarnaast kan een PCR van de liquor op het John Cunningham(JC)-virus in een vroeg stadium van PML negatief zijn, zoals bij onze patiënt het geval was.

Samenvatting

Achtergrond

Progressieve multifocale leuko-encefalopathie (PML) is een zeldzame infectieuze oorzaak van subacute neurologische uitvalsverschijnselen en komt met name voor bij patiënten met een verminderde afweer. PML wordt veroorzaakt door een reactivatie van het JC-virus.

Casus

Een 79-jarige man met in de voorgeschiedenis chronische lymfatische B-celleukemie (CLL) kwam naar ons ziekenhuis met neurologische uitvalsverschijnselen van de linker lichaamshelft. Aanvankelijk stelden wij de diagnose ‘herseninfarct in de rechter hemisfeer’. 2 maanden later namen de uitvalsverschijnselen toe en zagen wij op een MRI-scan van de hersenen een toename van de wittestofafwijkingen. Vanwege het vermoeden van op PML verrichtten wij een PCR van de liquor op het John Cunningham-virus, die negatief was. Met histopathologisch onderzoek van een hersenbiopt bevestigden wij de diagnose ‘PML’, 4 maanden na de eerste beoordeling.

Conclusie

PML is een zeldzame oorzaak van subacute neurologische uitvalsverschijnselen. De diagnostiek van PML wordt bemoeilijkt doordat een PCR van de liquor op het JC-virus in een vroeg stadium van PML negatief kan zijn. Bij twijfel over de diagnose is histopathologisch onderzoek van een hersenbiopt noodzakelijk.

Auteursinformatie

Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn. Afd. Neurologie: drs. C.R. van Kernebeek, anios neurologie (thans: aios neurologie UMCG, Groningen); drs. H.P. Bienfait, neuroloog. Afd. Interne Geneeskunde: drs. E. Ünal, anios interne geneeskunde (thans: anios mdl CWZ, Nijmegen); dr. C.G. Schaar, internist-hematoloog.

Contact C.R. van Kernebeek (c.r.van.kernebeek@umcg.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Verantwoording

Drs. Caroline R. van Kernebeek en drs. Esra Ünal hebben een gelijke bijdrage geleverd aan dit artikel. Dr. A.M. Grool, AIOS radiologie, leverde de CT- en MRI-beelden aan en dr. W.F.A. den Dunnen, patholoog, leverde de beelden van het biopt aan.

Auteur Belangenverstrengeling
Caroline R. van Kernebeek ICMJE-formulier
Esra Ünal ICMJE-formulier
Cees G. Schaar ICMJE-formulier
H.P. (Paul) Bienfait ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties