Primaire bestraling van de oksel na borstsparende chirurgie wegens borstkanker: gunstige effectiviteit bij beperkte complicaties

The objective of this study was to evaluate the effectiveness and morbidity of primary axillary radiotherapy in breast-conserving therapy for clinically axillary lymph node negative patients with early stage breast carcinoma.

Design

Retrospective.

Method

105 patients with T1-2 breast cancer without palpatory metastases in the axillary lymph nodes and mostly postmenopausal were treated with breast-conserving therapy, including irradiation of the axilla, 1983/'97 in the Netherlands Cancer Institute/Antoni van Leeuwenhoek Hospital in Amsterdam. Adjuvant treatment with tamoxifen was given to 75 patients. Development of recurrences was examined by the treating physician. Seventy-four of the 92 surviving patients without recurrences and in good physical condition were asked about late complications, edema and arm function restriction; the latter two parameters were also measured during a physical examination (response: n = 55). The median follow-up of 92 patients still alive was 41 months (range: 8-137).

Results

The mean age of the 105 patients at the time of irradiation was 64 years. Three patients developed a local recurrence. Axillary recurrences were found in two patients who also had distant metastases. In the examined 55 patients, arm edema was reported by 4 and measured in 11, whereas impaired shoulder function was reported in 35 and measured in 17. There was no brachial plexus neuropathy.

Conclusion

Primary axillary radiotherapy for selected patients with clinically lymph node negative breast carcinoma was found to result in low axillary recurrence rates and limited morbidity.

Samenvatting

Doel

Het evalueren van effectiviteit en morbiditeit van bestraling van de oksel als alternatief voor okselkliertoilet bij borstsparende behandeling voor patiënten met borstkanker en palpatoir vermoedelijk geen lymfkliermetastasen in de okselklieren.

Opzet

Retrospectief.

Methode

In 1983/'97 waren 105 patiënten met T1-2-mammacarcinoom zonder palpatoire oksellymfkliermetastasen en overwegend postmenopauzaal, borstsparend behandeld met primaire bestraling van de oksel in het Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis te Amsterdam. Van hen waren 75 aanvullend behandeld met tamoxifen. Het ontstaan van recidieven werd onderzocht door de behandelend arts. Aan de 74 van de 92 overlevende patiënten zonder recidief en met een goede lichamelijke toestand werd gevraagd naar late complicaties, oedeem en functiebeperking van de arm; de laatste 2 werden ook gemeten tijdens een lichamelijk onderzoek (respons: n = 55). De mediane follow-upduur van de 92 overlevende patiënten was 41 maanden (uitersten: 8-137).

Resultaten

De gemiddelde leeftijd van de 105 patiënten ten tijde van de bestraling was 64 jaar. Er waren 3 patiënten met een lokaal recidief in de borst. Okselrecidieven waren aanwezig bij 2 patiënten die ook afstandsmetastasen hadden. In het naonderzoek meldde 4 van de 55 patiënten armoedeem en werd er bij 11 armoedeem gemeten; schouderfunctiestoornissen werd door 35 gerapporteerd en bij 17 gemeten. Er was geen plexus-brachialisneuropathie.

Conclusie

Primaire okselbestraling voor geselecteerde patiënten met borstkanker en palpatoir vermoedelijk geen lymfkliermetastasen resulteerde in een laag okselrecidiefpercentage en een beperkte morbiditeit.