Zie ook de artikelen op bl. 2404 en 2423.
Inleiding
Een bloeding uit slokdarmvarices is één van de ernstigste complicaties die zich in het beloop van een chronische leverziekte kan voordoen. De overlevingspercentages van patiënten die de laatste jaren met deze aandoening in ons ziekenhuis werden opgenomen, zijn weergegeven in figuur 1. In overeenstemming met literatuurgegevens valt vooral de hoge initiële sterfte op. Tevens wordt de prognostische betekenis van de classificatie volgens Child en Pugh, die geldt als maat voor de ernst van de leverziekte, duidelijk geïllustreerd. Bij portale hypertensie door een prehepatische aandoening is de prognose beter dan bij een oorzaak in de lever.23 In Europa wordt bij 5 à 10 van de patiënten met portale hypertensie trombose van de V. portae gevonden.4
Een varicesbloeding gaat (nog steeds) gepaard met een hoge sterfte. Op de mogelijke behandelingswijzen na een varicesbloeding willen wij hier niet…
(Geen onderwerp)
Aalst (België), januari 1989,
In het artikel van Van Buuren en Schalm (1988;2409-14) staat onder het tussenkopje ‘algemene maatregelen ter preventie van bloedingen uit slokdarmvarices’ de volgende zin: ‘Zo werd in eerder onderzoek aannemelijk gemaakt dat behandeling van chronische auto-immune hepatitis met corticosteroïden leidt tot een gering voorkómen van oesophagusvarices en bloedingen uit varices.’ In het artikel waarnaar verwezen wordt lezen we echter: ‘Our results show that esophageal varices are an uncommon initial finding in severe CALD, occurring in only 8% of patients before therapy, and that varices develop infrequently and hemorrhage rarely in steroid-treated patients.’1 Het komt ons voor dat de klemtoon verkeerd werd ‘gezet’ en men veeleer vóórkomen bedoelde dan voorkomen.
Czaja AJ, Wolf AM, Summerskill WH. Development and early prognosis of oesophageal varices in severe chronic active liver disease (CALD) treated with prednisone. Gastroenterology 1979; 77: 629-33.
(Geen onderwerp)
Rotterdam, februari 1989,
Collega De Wilde heeft volkomen gelijk. Het ging ons er om dat effectieve behandeling van leverziekte kan leiden tot een lage frequentie van slokdarmvarices en van bloedingen daaruit. In het aangehaalde onderzoek ontwikkelde zich slechts bij 8% van de met prednison behandelde patiënten met auto-immune hepatitis varices, en géén van hen bloedde daaruit gedurende een gemiddelde observatieduur van 2½ jaar. Ter vergelijking: in een gecontroleerd onderzoek van dezelfde onderzoekersgroep was de (bij benadering 2-jaars) frequentie van varicesbloedingen in de groep patiënten met placebo- of andere ineffectieve behandeling 10%, terwijl in de groep die behandeld werd met prednison of de combinatie prednison-azathioprine, géén bloedingen voorkwamen.
Soloway RD, Summerskill WHJ, Archie H, et al. Clinical, biochemical, and histological remission of severe chronic active liver disease: a controlled study of treatments and early prognosis. Gastroenterology 1972; 63: 820-33.