Samenvatting
Achtergrond
Posttraumatische appendicitis is een appendicitis die ontstaat ten gevolge van een abdominaal trauma. Trauma is een relatief zeldzame oorzaak van appendicitis die geleidelijk uit de chirurgische tekstboeken is verdwenen.
Casus
Wij beschrijven een 12-jarige patiënte die zich 6 dagen na een val op de buik vanaf een elektrische fiets meldde op de Spoedeisende Hulp met koorts en buikpijn. Haar klachten bleken te berusten op appendicitis met perforatie. Na de appendectomie volgde een gecompliceerd beloop met meerdere abcesdrainages en een noodzaak tot parenterale voeding.
Conclusie
Buikpijn en koorts die enkele dagen na een abdominaal trauma ontstaan kunnen duiden op een posttraumatische appendicitis. De presentatie en diagnostiek verschillen niet wezenlijk van die van een appendicitis van andere etiologie. De relatieve onbekendheid van het ziektebeeld kan echter vertraging in diagnostiek en behandeling veroorzaken.
Artikelinformatie
Kokervisie bij traumatische appendix
De conclusie dat: “er reden is om een appendicitis te overwegen bij patiënten die zich na een trauma presenteren met buikpijn” nodigt uit tot koker zien, en is daarom ronduit gevaarlijk . Ik wil dit illustreren met een patiënt uit mijn eigen loopbaan.
Patient A
Dit betreft een jongeman die ik gezien heb in de tijd dat ik als chirurg in Mozambique werkte. Toen ik na een week vakantie terug kwam lag er een 20 jarige jongen met buikpijn en koorts op de afdeling. Hij was opgenomen met deze verschijnselen nadat hij bij het voetballen een “knietje” in de buik had gekregen. De Cubaanse orthopeed had de diagnose “appendicitis” gesteld en een appendectomie verricht. Nu, zes dagen postoperatief had hij het beeld van een gegeneraliseerde peritonitis. Bij laparotomie zag ik een dagen oude peritonitis buik met een jejunum ruptuur als oorzaak. Natuurlijk zal de appendix bij de eerste operatie secundair wat geprikkeld zijn geweest. De laesie werd gesloten en de buik werd uitvoerig gespoeld. Bij ontbreken van I.C. faciliteiten en overplaatsings mogelijkheden konden wij zijn multipele orgaan falen dat hier op volgde niet behandelen en is hij overleden. Hoewel de voortvarendheid van de orthopeed om een appendectomie te verrichten te waarderen valt, is het betreurenswaardig dat haar kennis omtrent: “buikpijn en koorts” beperkt was tot de diagnose “ appendicitis”.
Beschouwing
We moeten voorkomen dat de jonge artsen die in Nederland de SEH bemensen, gaan denken als de genoemde Cubaanse orthopeed en op één afwijking gefocussed raken. De ham vraag is niet wélk orgaan geperforeerd is, de vraag is óf er een orgaan geperforeerd is. En zodra we hier van overtuigd zijn moet het lek zo spoedig mogelijk gedicht en de buik gespoeld worden.
Leerpunten:
-Stomp abdominaal letsel kan perforatie van een hol orgaan veroorzaken
-De kliniek, diagnostiek en behandeling van een posttraumatische darm perforatie verschillen niet wezenlijk van enig andere perforatie.
-Als bij echografie verricht kort na een trauma geen afwijkingen worden gezien, sluit dit het bestaan van een darmperforatie niet uit.
-Onbekendheid met het beeld van een posttraumatische darmperforatie kan leiden tot vertraging in diagnostiek en behandeling.
-Iedere patiënt die na een trauma huiswaarts gaat moet geadviseerd worden om bij het optreden of verergeren van klachten zich opnieuw op de SEH te melden.
Roeland Voorhoeve, ATLS instructeur