Onze nieuwe donorwet – meer autonomie?

On 1 July 2020, the registration of organ and tissue donors in the Netherlands changed from an opt-in to an opt-out system. This means that everyone in the Netherlands will be registered as an organ and tissue donor unless they have registered a different choice in the donor register. The hope is that this new method for donor registration will lead to more donors. Only a small majority of members of the Senate and the House of Representatives in the Netherlands voted for the legislative amendment that enabled this new system to come into effect. In the Senate the amendment was defended on the grounds that it would do more justice to the autonomy of the deceased; the new law will, however, have to be defended from the principles of justice and solidarity by a government that feels responsibility towards those needing a donor organ.

Conflict of interest and financial support: none declared.

De voorstanders van de nieuwe donatiewet hebben deze in de Eerste Kamer verdedigd door te stellen dat het nieuwe donorregistratiesysteem meer recht zou doen aan de autonomie van de overledene. Maar het begrip autonomie lijkt de nieuwe donatiewet niet te verdedigen. Op welke manier kunnen we het nieuwe donorregistratiesysteem beter uitleggen?

Samenvatting

Sinds 1 juli 2020 is de donorregistratie in Nederland gewijzigd van een opt-in- naar een opt-out-systeem. Dat houdt in dat iedereen in Nederland als orgaan- en weefseldonor geregistreerd wordt, tenzij diegene een andere keuze in het donorregister heeft vastgelegd. De hoop is dat de nieuwe manier van registreren tot meer donoren zal leiden.

In de Eerste en Tweede Kamer stemde slechts een krappe meerderheid voor de wetswijziging die het nieuwe systeem mogelijk maakt. In de Eerste Kamer is de wetswijziging met name verdedigd met het argument dat deze meer recht zou doen aan de autonomie van de overledene. De nieuwe wet zou echter verdedigd moeten worden vanuit de principes van rechtvaardigheid en solidariteit door een overheid die zich verantwoordelijk voelt voor degenen die een donororgaan nodig hebben.