Waarom dit onderzoek?
De ziekte van Dupuytren is een bindweefselaandoening van de palmaire fascie van de hand die kan leiden tot een invaliderende contractuur van met name ringvinger en pink. Chirurgische behandeling gevolgd door handtherapie is de standaardbehandeling. De effectiviteit van diverse andere behandelingsmogelijkheden waaronder radiotherapie en injecties met corticosteroïden…
Nieuwe behandelmethode voor Dupuytren
Graag wil ik reageren op de samenvatting van collega’s Vos en Hartemink van het artikel van Hurst et al. uit de NEJM over het gebruik van Collagenase Clostridium Histolyticum ter behandeling van de ziekte van Dupuytren.1,2 De auteurs geven in de sectie “belangrijkste resultaten” aan: (citaat) “de meest voorkomende bijwerkingen waren lokale zwelling, pijn, hematoom, jeuk en lymfadenopathie welke zonder interventie na een mediane duur van 10 dagen verdwenen.” (einde citaat). Helaas vermelden zij niet dat in 2 van 200 behandelde patiënten peesletsel optrad als gevolg van de behandeling. Evenmin, dat de follow-up van deze studie slechts 2 jaar betrof. Het expertisegebied van de auteurs ken ik niet, maar het is duidelijk dat zij de implicaties van hun omissies niet kunnen inschatten. Een peesletsel moet gezien worden als een zeer ernstige complicatie van behandeling met collagenase. Het treedt op omdat collagenase niet selectief is en waarschijnlijk vlak bij of in de pees terecht gekomen is tijdens de injectie. Hetzelfde kan overigens ook optreden met zenuwen en bloedvaten. Er moet verlies van peessubstantie opgetreden zijn en een noodzaak tot reconstructie met een peestransplantaat. Het originele artikel vermeldt dit overigens wel. Het nabehandelingstraject van een dergelijke ingreep duurt in het meest gunstige geval 3 maanden, maar vaker 6 en soms is aanvullend een tenolyse noodzakelijk. Volledig herstel van buigfunctie is hiermee nog steeds niet gegarandeerd en allerlei extra complicaties zoals zenuwletsel, CRPS-1 en levenslange koudegevoeligheid van de aangedane vinger zijn niet ondenkbeeldig.3 M. Dupuytren is een chronische ziekte. Met vrijwel elke behandelingsmodaliteit is een goed kortetermijneffect te bereiken. Minimale follow-up van 5 jaar is nodig voor een goede plaatsbepaling van een nieuwe behandeling. Sinds het begin van dit millenium heeft de groep van Badalamente en Hurst 4 artikelen gepubliceerd over hun onderzoek met collagenase.2,4,5,6 In geen van deze studies was de follow-up langer dan 2 jaar. Evenmin hebben zij recent nog eens bericht over de langetermijnresultaten van hun vroege studies. Beide omissies brengen mij op dit moment tot de conclusie dat voorzichtigheid geboden blijft in het aanbevelen van de behandeling van M. Dupuytren met collagenase. Deze behandeling is, in tegenstelling tot wat Vos en Hartemink schrijven, in mijn ogen niet zonder meer veilig en enkel op de korte termijn effectief.
Referenties
1. Vos CG, Hartemink KJ. Nieuwe behandelmethode voor Dupuytren. Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:A1266
2. Hurst LC, Badalamente MA, Hentz VR, Hotchkiss RN, Kaplan FT, Meals RA et al. Injectable collagenase clostridium histolyticum for Dupuytren's contracture. N Engl J Med 2009;361:968-79.
3. Frakking TG, Depuydt KP, Kon M, Werker PM. Retrospective outcome analysis of staged flexor tendon reconstruction. J Hand Surg Br 2000;25:168-74.
4. Badalamente MA, Hurst LC. Efficacy and safety of injectable mixed collagenase subtypes in the treatment of Dupuytren's contracture. J Hand Surg Am 2007;32:767-74.
5. Badalamente MA, Hurst LC, Hentz VR. Collagen as a clinical target: nonoperative treatment of Dupuytren's disease. J Hand Surg Am 2002;27:788-98.
6. Badalamente MA, Hurst LC. Enzyme injection as nonsurgical treatment of Dupuytren's disease. J Hand Surg Am 2000;25:629-36.
P.M.N. Werker, Hoofd afdeling plastische chirurgie, UMCG