Naso-enterale voedingssondes bij chirurgische patiënten

Achtergrond en het waarom van de studie

Gastroparese is een belangrijk probleem bij patiënten op de chirurgische afdeling.1 Deze aandoening vereist vaak sondevoeding via een naso-enterale sonde. Doorgaans worden dergelijke sondes door een maag-darm-leverarts geplaatst op de endoscopieafdeling bij een nuchtere patiënt onder sedatie. Naderhand vindt controle plaats met een buikoverzichtsfoto. Dit proces vereist veel logistieke organisatie en wordt door patiënten en personeel als belastend en tijdrovend ervaren. Bovendien is het een bekend probleem dat deze sondes bij ongeveer een derde van de patiënten luxeren, waardoor regelmatig een herhaalde procedure noodzakelijk is.2-7

Elektromagnetisch-geleide sondeplaatsing door een gespecialiseerde verpleegkundige aan het bed van de patiënt biedt een aantal voordelen ten opzichte van endoscopische plaatsing: sedatie, vasten en röntgencontrole zijn niet nodig, het is minder invasief, en patiënten hoeven de afdeling niet te verlaten.8-12 Tevens kunnen eventueel naar de maag geluxeerde sondes gerepositioneerd worden. Dit alles kan leiden tot een aanzienlijke kostenbesparing. De huidige literatuur over deze veelbelovende techniek is echter zeer beperkt, met name wat betreft chirurgische patiënten die vaak een veranderde lokale anatomie hebben.

Vraagstelling

Is elektromagnetisch-geleide plaatsing van een naso-enterale voedingssonde bij chirurgische patiënten door verpleegkundigen op de verpleegafdeling even effectief als en kosteneffectiever dan endoscopische plaatsing door maag-darm-leverartsen op de endoscopieafdeling?

Opzet van het onderzoek

De CORE-trial (CORE staat voor ‘Cortrak of reguliere endoscopische plaatsing van naso-enterale voedingssondes’) is een gerandomiseerde gecontroleerde multicentrische non-inferioriteitsstudie waaraan momenteel 5 ziekenhuizen deelnemen. Alle volwassen patiënten die zijn opgenomen op de afdeling Gastro-intestinale chirurgie en die een indicatie hebben voor post-pylorische sondevoeding worden geïncludeerd. Patiënten die een contra-indicatie hebben voor sondevoeding of voor elektromagnetisch-geleide plaatsing worden geëxcludeerd. Patiënten worden gerandomiseerd tussen elektromagnetisch-geleide (n = 77) en endoscopische sondeplaatsing (n = 77), gestratificeerd voor centrum en voor de aanwezigheid van een veranderde lokale anatomie.

De primaire uitkomstmaat is het opnieuw inbrengen van een sonde in de oesofagus voor de plaatsing of herplaatsing van de sonde, zowel na een mislukte primaire plaatsing als na luxatie of verstopping van de sonde. De belangrijkste secundaire uitkomstmaten zijn ongemak bij patiënten en kosten.

Te verwachten resultaten en implementatie

We verwachten dat elektromagnetisch-geleide plaatsing van een voedingssonde door verpleegkundigen even effectief is als en kosteneffectiever is dan endoscopische plaatsing. Daarnaast zullen patiënten de elektromagnetisch-geleide procedure waarschijnlijk als minder belastend ervaren. Als de CORE-trial deze hypothese kan bevestigen, kunnen de resultaten de basis bieden voor een landelijke implementatie van deze techniek. Voor extra informatie over de trial of interesse in deelname als centrum verwijzen wij naar www.core-trial.nl.