Mogelijke rol van microchimerisme bij het ontstaan van auto-immuunziekten

- The aetiology of several autoimmune diseases has not yet been elucidated.

- Microchimerism, the persistence of small numbers of allogeneic cells in an individual, has been mentioned recently in connection with the occurrence of autoimmune diseases such as systemic sclerosis and juvenile inflammatory idiopathic myopathy.

- These allogeneic cells can originate from mutual foeto-maternal exchange of blood cells during pregnancy or from a donor after blood transfusion or (organ) transplantation.

- In some cases, a syndrome then develops that resembles the chronic graft-versus-host reaction after stem-cell transplantation, in which allogeneic cells react with autologous cells.

- Studies on microchimerism in patients with systemic sclerosis and juvenile inflammatory idiopathic myopathy, compared to controls, sometimes reveal a clearly increased prevalence of microchimerism in patients. However, microchimerism can also be found in healthy individuals.

- Direct proof of a causal relation between microchimerism and autoimmune diseases does not exist. Additional genetic or environmental factors may be partly responsible for a disturbed balance between tolerance and aggression.

Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:1556-60

Samenvatting

- Voor diverse auto-immuunziekten is de etiologie niet opgehelderd.

- Microchimerisme, het persisteren van kleine aantallen niet-eigen allogene cellen in een individu, is vrij recent genoemd in verband met het optreden van auto-immuunziekten zoals sclerodermie en juveniele idiopathische inflammatoire myopathie.

- Deze allogene cellen kunnen afkomstig zijn van de wederzijdse uitwisseling van bloedcellen tussen moeder en foetus tijdens de zwangerschap, of van een donor na bloedtransfusie of via een (orgaan)transplantatie.

- Soms treedt dan een ziektebeeld op dat overeenkomsten vertoont met een chronische omgekeerde afstotingsreactie (‘graft-versus-host’-reactie) na stamceltransplantatie, waarbij allogene cellen zich richten tegen eigen, autologe cellen.

- Onderzoeken met betrekking tot microchimerisme bij patiënten met sclerodermie en juveniele idiopathische inflammatoire myopathie in vergelijking met controlepersonen wijzen op een soms sterk toegenomen vóórkomen van microchimerisme bij patiënten. Echter, ook bij gezonde controlepersonen kan microchimerisme worden gevonden.

- Een direct bewijs voor een causaal verband tussen microchimerisme en auto-immuunziekten is er niet. Wellicht zijn bijkomende genetische of omgevingsfactoren mede verantwoordelijk voor een verstoring van de balans tussen tolerantie en agressie.

Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:1556-60

Artikelinformatie

Aanvaard op

27 januari 2005

15 juli 2005

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2005;149:1556-60

Vakgebied

Genetica

Interne vakken

Kindergeneeskunde

Auteursinformatie

Leids Universitair Medisch Centrum, Huispost J6-S, Postbus 9600, 2300 RC Leiden.

Willem Alexander Kinder- en Jeugdcentrum, subafd. Immunologie, Hematologie, Oncologie, Beenmergtransplantatie en Auto-immuunziekten: mw.A.G.S.C.Jansen, medisch student; hr.prof.dr.J.M.J.J.Vossen en hr.dr.R.G.M.Bredius, kinderartsen-immunologen; mw.dr.R.ten Cate, kinderarts-reumatoloog.

Afd. Immunohematologie en Bloedbank: hr.dr.D.L.Roelen, immunoloog.

Contact hr.dr.R.G.M.Bredius (r.g.m.bredius@lumc.nl)