Memento mori

Fijnstof is een spook: onzichtbaar en heel gevaarlijk. Niemand is voor vieze lucht, maar mijn scepsis over de ernst van het probleem wordt gewekt door het bizarre aantal doden dat wordt genoemd door de Gezondheidsraad: 12.000 per jaar, oftewel 10% van de totale sterfte. Deze week enige nuance, maar er zijn nog steeds veel gevaren (D2615). We vergeten bijna dat de fijnstofniveaus op een historisch dieptepunt zijn en dat ze verder afnemen. Iets vergelijkbaars zien we bij zaken als darmkankerscreening, leefstijlinterventies en verkeersveiligheid. Juist als de sterfte sterk aan het afnemen is, wordt stevig overheidsingrijpen geëist.

Er wordt dan gezwaaid met observationeel onderzoek – met ondoorgrondelijke correctie voor allerlei vormen van bias – dat voorzichtig suggereert dat we ergens falen in het beschermen van broze levens. En dat wordt dan weer minder genuanceerd geëxtrapoleerd naar de hele bevolking en omgebakken tot alarmerende persberichten. Via ‘awareness campagnes’, lobby’s en Kamervragen volgt ‘beleid’ waarmee de individuele vrijheid en verantwoordelijkheid weer een klein beetje worden ingeperkt.

Ergens gaat de wetenschap over in iets irrationeels en dat lijkt wat mij betreft het meest op religie. Alles wat de mens doet wordt gezien in het kader van zijn kwetsbaarheid en hedonisme. U dient te beseffen dat u een plaag bent voor uzelf, uw medemens en de planeet. Verlossing van deze zonden is gelukkig mogelijk via de almachtige overheid, die u via bevolkingsonderzoeken, camera’s en heel veel regels op het rechte en autoloze pad kan houden. Bij de dokter mag u biechten over uw foute levensstijl, waarna u aan het avondmaal mag, met een pilletje, opdat een eeuwig leven u ten deel mag vallen. Zo kunnen we op weg naar een 100% veilige samenleving zonder vrijheden en verantwoordelijkheden, maar met een leven dat nog langer aanvoelt dan het werkelijk is en een aarde die eeuwig prachtig blijft zolang niemand er gebruik van maakt.