De geschiedenis van de medische praktijk; tussen sociale geschiedenis en historische sociologie

In 1967 houdt de historicus Erwin Ackerknecht een pleidooi voor een behaviouristische benadering bij studie van ontwikkelingen in de geneeskunde.1 Hij constateert dat de geschiedenis van de geneeskunde tot dan bijna uitsluitend wordt bedreven als ideeëngeschiedenis. Zijn oproep om naast wat artsen vinden nu eens te onderzoeken wat artsen doen brengt daarin echter weinig verandering. De geneeskundige praktijk is nog steeds een vrijwel onontgonnen onderzoeksterrein.

Het gangbare medisch-historische onderzoek

Gezien het feit dat de geneeskunde een wetenschap is die bij uitstek gericht is op het oplossen van praktische problemen, is het vreemd dat het praktische handelen van artsen, verpleegkundigen en patiënten, in de spreekkamer of in het ziekenhuis, in historisch onderzoek onderbelicht is. De reden hiervoor lijkt voor de hand te liggen, namelijk gebrek aan bronnenmateriaal. In dit tijdschrift heeft bijvoorbeeld Runia erop gewezen dat er weinig bruikbare bronnen beschikbaar zijn.2 In tal van boeken, tijdschriften en redes…