Laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling even effectief als tijdens klinische opname en vanuit maatschappelijk perspectief goedkoper; een gerandomiseerd onderzoek

To compare the effects and costs of an ambulatory treatment versus an overnight stay for laparoscopic cholecystectomy.

Design

Prospective, randomised.

Method

In the St Antonius hospital, Nieuwegein, the Netherlands, 86 patients with symptomatic cholelithiasis without comorbidity underwent either ambulatory (AM: 42 patients: 8 men and 36 women; mean age: 48.9 years (SD: 11.9)) or overnight stay (OS: 44 patients: 10 men and 32 women; mean age: 44.9 years (SD: 11.8)) laparoscopic cholecystectomy in the period 1 November 1997-30 September 1999. The following were registered: operative time, complications, hospital stay and readmissions, as well as reported pain, nausea, activity resumption, quality of life and patient satisfaction. The cost analysis was performed from a societal and hospital perspective.

Results

In the OS group one laparoscopic procedure was converted to open cholecystectomy, two relaparotomies were performed due to intra-abdominal haemorrhage and 1 patient had a catheter inserted due to urine retention. Two patients were readmitted, one for postoperative pancreatitis and the other for a retained bile duct stone. In the AM group one laparoscopic procedure was converted to open cholecystectomy, in 1 patient a wound abscess was treated with drainage in the outpatient clinic, in 1 patient there was peroperative stone loss without further complications and in 1 patient a catheter was placed to drain peroperative bile and blood loss. In the AM group 11 (26) patients were kept overnight due to nausea and/or pain (n = 7) or one of the aforementioned complications (n = 4). Two patients were readmitted within 24 hours of being discharged due to abdominal pain. The average hospital stay was 3.1 (OS) versus 1.7 (AM) days. The quality of life, pain, nausea and activity resumption were comparable for both groups. Due to the difference in hospital stay, costs for the ambulatory procedure were lower.

Conclusion

Laparoscopic cholecystectomy was successfully performed as an ambulatory surgery procedure in 69 of the patients. The quality of life, patient satisfaction and resumption of activities in both groups were comparable. The ambulatory treatment was less expensive.

Samenvatting

Doel

Vergelijken van effecten en kosten van dagbehandeling versus klinische opname voor laparoscopische cholecystectomie.

Opzet

Prospectief, gerandomiseerd.

Methode

In het Sint Antonius Ziekenhuis te Nieuwegein ondergingen 86 patiënten met symptomatische cholelithiasis zonder comorbiditeit een laparoscopische cholecystectomie tijdens dagbehandeling (42 patiënten: 8 mannen en 36 vrouwen; gemiddelde leeftijd: 48,9 jaar (SD: 11,9)) of tijdens een klinische opname (44 patiënten: 10 mannen en 32 vrouwen; gemiddeld 44,9 jaar (SD: 11,8)) in de periode 1 november 1997-30 september 1999. Geregistreerd werden: operatieduur, complicaties, verpleegduur en heropnamen, alsmede pijn, misselijkheid, activiteitenhervatting, kwaliteit van leven en patiëntensatisfactie. Kosten werden berekend vanuit het maatschappelijke perspectief en het ziekenhuisperspectief.

Resultaten

In de klinische-opnamegroep vond 1 conversie tot laparotomie plaats, 2 nabloedingen, waarvoor relaparotomie werd toegepast, 1 urineretentie, waarvoor een katheter werd geplaatst, en 1 postoperatieve pancreatitis, waarvoor een heropname plaatsvond. Eén heropname vond plaats in verband met een steen in de ductus choledochus. In de dagbehandelingsgroep vond 1 conversie tot laparotomie plaats, 1 wondabces, waarvoor poliklinische drainage werd verricht, 1 maal steenverlies tijdens de operatie zonder gecompliceerd beloop en 1 maal werd een drain geplaatst in verband met peroperatief gal- en bloedverlies. In de dagbehandelingsgroep werden 11 (26) patiënten direct na de operatie opgenomen om redenen van algehele malaise (n = 7) of genoemde complicaties (n = 4). Er werden 2 patiënten binnen 24 uur na ontslag 1 dag heropgenomen in verband met (pijn)klachten. Gemiddelde verpleegduren waren 3,1 (klinische opname) en 1,7 (dagbehandeling) dag. Kwaliteit van leven, pijn, misselijkheid en activiteitenhervatting waren vergelijkbaar voor dagbehandeling en klinische opname. Met name door het verschil in verpleegduur waren de kosten lager voor de procedure in dagbehandeling.

Conclusie

Laparoscopische cholecystectomie werd bij 69 van de patiënten succesvol tijdens dagbehandeling uitgevoerd. Kwaliteit van leven, satisfactie en activiteitenhervatting waren in beide groepen vergelijkbaar. Dagbehandeling was goedkoper.