Langerhans en zijn eilandjes

Paul Langerhans (1847-1888) was born in Berlin, where his father was a well-known physician. As a medical student in his home town he worked in Virchow’s laboratory and discovered two new cell types by means of a staining technique with gold chloride. The first consisted of skin cells with long sprigs, which he provisionally regarded as nerve cells; it would not be until 1973 that the antigen-presenting function of these ‘dendritic cells’ was identified. The second and currently best known finding was in the pancreas, where he saw clumps of small, round cells that were apparently unconnected with the cells for the production of digestive enzymes. Their endocrine function was identified in 1893, five years after Langerhans’ premature death in Madeira. He had moved to the island after tuberculosis forced him to break off his academic career as a pathologist.

Conflict of interest: none declared. Financial support: J.P. Gijselhart works part-time for the Association of the Dutch Journal of Medicine (Vereniging Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde), Amsterdam.

Paul Langerhans (1847-1888) deed in zijn korte leven verschillende ontdekkingen – de 2 meest bekende toen hij nog maar student was.

Langerhans wordt te Berlijn geboren als zoon van een bekende arts.1 Zijn studie geneeskunde volgt hij eerst 1 jaar in Jena, daarna in Berlijn. In 1867 doet hij als derdejaars student onderzoek naar de innervatie van de huid in het laboratorium van de patholoog Rudolf Virchow (1821-1902). Hij gebruikt daarbij een kleuringstechniek met goudchloride, ontwikkeld door Virchows toenmalige assistent Julius Cohnheim (1839-1884). Zo ontdekt Langerhans sterk kleurende cellen met zulke lange uitlopers dat hij ze mede daarom voorlopig als deel van het zenuwstelsel beschouwt. Hij geeft ze geen naam, maar duidt ze aan met ‘unsere Zellen’.2 Vervolgens werkt hij in hetzelfde laboratorium aan zijn proefschrift over de ‘buikspeekselklier’.3 Daarin beschrijft hij in de pancreas van het konijn, tussen de trosvormig gerangschikte exocriene kliercellen ‘kleine cellen, meestal…

Artikelinformatie

16 september 2011

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A3399

Vakgebied

Pathologie

Interne vakken

Auteursinformatie

Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, Amsterdam.

Prof.dr. J. van Gijn, curator medisch-historische bibliotheek; drs. J.P. Gijselhart, cultuurfilosoof en bibliothecaris.

Contact prof.dr. J. van Gijn (jan@vangijn.com)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: J.P. Gijselhart heeft een deeltijdaanstelling bij de Vereniging Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.
Aanvaard op 22 maart 2011