Koorts en eosinofilie, al dan niet met urticaria, na een reis door Afrika: acute schistosomiasis

- Despite treatment for malaria two travellers who acquired fever in Africa continued to have complaints: a 25-year-old Dutch woman and a 25-year-old Australian man. On questioning they appeared to have swum in Lake Malawi and a diagnosis of acute schistosomiasis was made, confirmed by serological tests. This syndrome, also called Katayama fever, is characterized by fever, oedema, urticaria and eosinophilia. The aetiology is not fully elucidated but it is supposed to be caused by immune complexes initiated by maturing worms and eggs. Patients who acquired fever in an endemic area must be questioned about contact with fresh water. Serological tests are important for the diagnosis. Treatment is with praziquantel but it is advised to treat only after the acute phase. During the acute manifestations corticosteroids may be necessary. Prevention is by avoiding contact with infected water. There is no vaccine. The role of artemisinin drugs in prevention is currently being studied.

Samenvatting

Twee reizigers, een Nederlandse vrouw en een Australische man, beiden 25 jaar oud, die wegens koorts in Afrika behandeld werden voor malaria bleven klachten houden. Zij hadden in het Malawi-meer gezwommen en leden aan acute schistosomiasis, hetgeen werd bevestigd door serologisch onderzoek. Dit ziektebeeld, ook Katayama-syndroom genoemd, wordt gekenmerkt door koorts, oedeem, urticaria en eosinofilie. Het syndroom kan gepaard gaan met een scala aan klachten. De etiologie is niet opgehelderd; immuuncomplexen als reactie op zich ontwikkelende wormen en op eieren spelen een rol. Patiënten die koorts opliepen in een endemisch gebied dient gevraagd te worden naar watercontact. Serologisch onderzoek is belangrijk voor de diagnose. Behandeling geschiedt met praziquantel; uitstel van de behandeling tot na de acute fase verdient aanbeveling. In de acute fase kunnen corticosteroïden nodig zijn. Ter preventie dient men watercontact te vermijden; er is geen vaccin. De mogelijk preventieve rol van artemisinine is onderwerp van onderzoek.