Cheilitis angularis (synoniemen: mondhoekragaden, mondhoekfissuren, perlèche, ‘angular cheilosis’, stomatitis angularis) is een ontsierende en soms zeer pijnlijke aandoening, gekenmerkt door maceratie en fissuurvorming van het lippenrood in de mondhoeken, eventueel met korstvorming en aantasting van de aangrenzende huid. Hodgkin gaf voor angular cheilosis een incidentie op van 1,3 per 1000 patiënten van de National Health Service per jaar, met de opmerking dat veel gevallen waarschijnlijk niet gerapporteerd worden aan de huisarts.1 In latere huisartsgeneeskundige registraties komt cheilitis angularis als aparte aandoening niet voor.
De indruk dat huisartsen soms niet goed raad weten met deze hardnekkige kwaal, en dat de therapeutische scala breder is dan rationeel verdedigbaar, was aanleiding tot een literatuurstudie. Tot slot wordt een voorstel gedaan voor een diagnostische en therapeutische aanpak in de huisartspraktijk.
In de inhoudsopgaven van algemeen-geneeskundige en huisartsgeneeskundige tijdschriften komen cheilitis angularis en synonieme aanduidingen nauwelijks of niet voor.
In de literatuur ontbreekt een…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
(Geen onderwerp)
Maastricht, januari 1992,
Onlangs werden wij geconfronteerd met een cheilitis angularis op basis van een contactallergie. Een 52-jarige vrouw werd in verband met een eczemateuze dermatitis allergologisch getest. Zij bleek een polyvalente contactallergie te hebben, onder andere voor nikkel. Wij gaven haar het gebruikelijke advies de allergenen te vermijden. Bij het eerstvolgende consult vertelde zij dat een nog niet eerder genoemde, hardnekkige en recidiverende klacht, cheilitis angularis, door het gebruik van nikkelvrij bestek spontaan was genezen. Wij wilden zekerheid over de allergologische oorzaak van de cheilitis en adviseerde haar derhalve provocatie met nikkelhoudend bestek. Dit gaf prompt een recidief van de cheilitis; de aandoening verdween spontaan toen patiënte ophield met het gebruiken van nikkelhoudend bestek. De andere allergenen hadden geen relevantie ten aanzien van de cheilitis angularis.
Naspeuringen in de literatuur leverden onder andere het lezenswaardige artikel van collega Feldmann op (1989;1638-40). In dit overzichtsartikel wordt echter onzes inziens een oorzaak van cheilitis angularis niet genoemd: contactallergie. In de dermatologische literatuur wordt vermeld dat cheilitis angularis, ook wel bekend als anguli infectiosi of perlèche, veroorzaakt kan worden door contactallergieën. 1 Mogelijke bronnen voor allergenen zijn onder andere metalen (met name nikkel), rubber, nagellak en tandpasta. Het leek ons nuttig dit te melden.
Fisher AA. Contact dermatitis and cheilitis. In: Fisher AA, ed. Contact dermatitis. 3e dr. Philadelphia: Lea Febiger, 1986: 692-4.