‘Je gaat het pas zien, als je het doorhebt’

Deze uitspraak van Cruijff schoot me te binnen bij het lezen van dit nummer. Janneke Brandhoff en collega’s laten bijvoorbeeld zien dat bij neonaten met een insult soms sprake is van een sinustrombose (A8055). Dit is zeldzaam, maar je moet weten dat het bestaat, anders ga je het niet vinden. Erik Wilms et al. beschrijven een patiënt met schizofrenie die op de IC belandt na het plaatsen van een olanzapinedepot (A7885). Een bijwerking waarvan in 2 jaar 32 ernstige en 2 levensbedreigende incidenten zijn gemeld bij Lareb. Als je dat eenmaal doorhebt, ga je toch anders aankijken tegen deze schijnbaar elegante methode voor het afdwingen van therapietrouw.

Soms moet je ook zien dat je het niet helemaal doorhebt. Zo beschrijven Liesbeth van Rossum en Richard Feelders dat in de jaren 50, vlak na de ontdekking van cortison, 2 jonge patiënten overleden na een operatie (A8277). Deze vreselijke, maar incidentele gebeurtenissen zijn de basis voor het perioperatieve stressschema bij glucocorticoïdgebruik. Dit gaat waarschijnlijk nooit meer onderwerp worden van een goede studie vanwege het gebrek aan equipoise. Het is echter wel belangrijk ons te realiseren dát we dit dus niet precies weten.

Mensen draaien de uitspraak van Cruijff soms om. Bij de veelvoorkomende hamstringblessure moet een scan dan uitkomst bieden. Maar net als bij veel andere aandoeningen ga je het ook hier niet beter doorhebben, als je het kan zien (A8152). Jammer dat het juist de collega’s van Cruijff zijn die zich na elke schwalbe laten scannen. Wat je allemaal moet weten over deze aandoening staat zo goed beschreven in dit artikel dat er voor alle dokters accreditatiepunten mee te verdienen zijn via een nascholingstoets op onze website.

Het lastigste is de situatie waarin we denken dat we het goed begrijpen, maar waar we het bij nader inzien misschien toch niet zo goed doorhebben. Jan Paul Frölke en collega’s houden een krachtig betoog dat de aandoening complex regionaal pijnsyndroom type 1 (CRPS-1) helemaal niet bestaat, maar dat de symptomen een gevolg zijn van immobilisatie (A8370). Als je dat eenmaal doorhebt, zie je dat de behandeling zich niet moet richten op symptoomverlichting, maar op functieherstel. We begrijpen dat deze opvatting discussie oproept en nodigen iedereen uit een weloverwogen mening achter te laten bij dit artikel op onze website.