Invloed van het antracyclinederivaat doxorubicine op de hartspierfunctie van kinderen

– Echocardiograms of 47 children treated with doxorubicin in combination with other cytostatic agents in the period 1979-1984 were reviewed. The authors compared the first and the last echocardiographic registration of every individual patient, analysing the left ventricular dimensions and the shortening fraction which is the indicator of myocardial contractility. Statistical analysis revealed a significant dilation of the left ventricle with a decrease of contractility in the whole group of patients during the therapy. Seven out of 9 patients who had an abnormal shortening fraction at the last measurement died of malignancy. Three children, all in remission of their malignancy, developed a dilated cardiomyopathy that was fatal in two.

The possibilities for prevention of this serious complication by means of serial echocardiography during treatment with anthracycline derivatives are discussed.

Samenvatting

Wij bestudeerden retrospectief de echocardiografische registratie van 47 kinderen die in de jaren 1979-1984 behandeld werden met, onder andere, doxorubicine. Het effect van doxorubicine op de hartspier werd onderzocht aan de hand van de veranderingen van linker-kamerdiameters en het verkortingspercentage bij de eerste en de laatste meting. In de gehele groep trad een duidelijke dilatatie van de linker kamer op gepaard gaande met een vermindering van de contractiliteit van de hartspier zoals werd aangetoond door de daling van het verkortingspercentage. Bij 9 patiënten daalde deze na het voltooien van de behandeling met doxorubicine beneden de normale waarde: 7 van hen overleden ten gevolge van de maligne ziekte, 2 patiënten bereikten totale remissie.

Bij 3 kinderen ontstond ten gevolge van de therapie met doxorubicine een gedilateerde cardiomyopathie, waaraan 2 van hen zijn overleden. De mogelijkheden tot voorkoming van deze ernstige complicatie worden besproken.