Honderd jaar orthopedie in Nederland. VI. Reumachirurgie

The prevalence of rheumatoid arthritis is about 1. Loss of independence during daily activities is closely related to the multiple joint involvement of these patients. Also, chronic systemic autoimmune diseases and the extra-articular lesions cause considerable comorbidity.

Goal of medical treatment is to reduce disease activity and local joint destruction. The surgical treatment consists of joint protective surgery and joint reconstructive surgery. The former procedure inhibits rapid progression of joint destruction by eradicating the bulk of synovial tissue. The latter procedure compensates for functional loss of an extremity by arthroplasties (both endoprostheses and arthrodeses) to increase the patient's independence. The perfect long-lasting functional prosthesis is available for some joints (hip and knee), but still in development for other joints (e.g. finger joints).

In case of surgical reconstruction, a plan for possible complications (e.g. loosening) and their functional implications for the specific patient, should be part of the surgical indication policy. The outcome after a surgical procedure is closely related to preoperative patient factors (e.g. joint destruction) and the surgical expertise. Co-ordination of the treatment plan has to be done by the rheumatologist in close conjunction with the orthopedic/rheuma surgeon.

Samenvatting

De prevalentie van reumatoïde artritis (RA) is ruim 1. De invalidering van de patiënt hangt nauw samen met de slijtage van (vaak) meerdere gewrichten. Daarnaast vormen de chronische systemische auto-immuunafwijkingen en de extra-articulaire afwijkingen een aanzienlijke comorbiditeit.

Met de primaire medicamenteuze behandeling probeert men de progressie van het ziektebeeld te vertragen en lokale (gewrichts)schade te beperken. De chirurgische therapie is enerzijds preventief, remmen van gewrichtsschade (synoviëctomie), en anderzijds reconstructief, herstellen van invaliderende gewrichtsschade. In dit laatste geval leiden gewrichtsvervangende implantaten, maar soms ook artrodesen, tot een grotere zelfstandigheid van patiënten. De ‘ideale’ functionele gewrichtsvervangende prothese is voor een aantal gewrichten (heup en knie) uitgekristalliseerd, voor andere gewrichten (bijvoorbeeld vingerimplantaten) nog niet.

Belangrijk bij het stellen van de indicatie tot operatie is om ook bij falen van de ingreep (bijvoorbeeld door loslating) een goed functionele oplossing te hebben voor de patiënt. Het operatieresultaat wordt in belangrijke mate bepaald door preoperatieve patiëntfactoren (onder andere ernst van gewrichtsdestructie) en technische expertise van de operateur. De coördinatie van een reconstructieplan, waarin soms meerdere operaties gepland worden, vindt plaats door de reumatoloog in samenspraak met de reuma- of orthopedisch chirurg.