Hijmans van den Bergh en de galkleurstoffen

Abraham Albert Hijmans van den Bergh (1869-1943) studied medicine in Gent and Leiden and was physician at the municipal hospital in Rotterdam before he was appointed to the chair of internal medicine, first in Groningen (1912) and subsequently in Utrecht (1918). He had great interest in chemistry as an aid to medical diagnosis. His most important contribution was a method for measuring the concentration of bilirubin in serum. This test also allowed him to distinguish obstructive jaundice (direct colouring with Ehrlich’s diazo reagent) from jaundice caused by haemolysis or some diseases of the liver parenchyma (indirect colouring, i.e. only after addition of alcohol). Hijmans surmised that the difference was caused by coupling between bilirubin and another molecule in liver cells; this substance was later found to be glucuronic acid.

Conflict of interest: none declared. Financial support: J.P. Gijselhart works part-time for the Association of the Dutch Journal of Medicine (Vereniging Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde), Amsterdam.

Abraham Albert Hijmans van den Bergh wordt in 1869 geboren te Rotterdam. De studie geneeskunde begint hij in Gent, omdat zijn vader in Antwerpen een nieuw zakenavontuur is begonnen.1 Vanaf 1890 studeert hij verder in Leiden. In 1896 promoveert hij daar op het onderwerp ‘De giftigheid der urine en de leer der auto-intoxicatie’.

Na een stage bij kinderklinieken in Praag en Breslau is Hijmans korte tijd huisarts in Rotterdam en wordt hij daarna geneesheer aan het gemeentelijke Coolsingelziekenhuis. Het laboratoriumonderzoek, waarmee hij al in Leiden bij Willem Nolen (1854-1939) heeft kennisgemaakt, wordt in die tijd vrijwel uitsluitend door de artsen zelf verricht.2 Dat is tijdrovend, maar de stap naar wetenschappelijk onderzoek wordt erdoor vergemakkelijkt. Hijmans publiceert in die tijd in het Tijdschrift naast talloze referaten ook oorspronkelijke artikelen, onder meer over verminderde chlooruitscheiding bij koortsende ziekten, over de waarde van vriespuntbepaling van bloed en urine als maat voor…

Artikelinformatie

19 september 2011

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A3534

Vakgebied

Labdiagnostiek

Interne vakken

Auteursinformatie

Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, Amsterdam.

Prof.dr. J. van Gijn, curator medisch-historische bibliotheek; drs. J.P. Gijselhart, cultuurfilosoof en bibliothecaris.

Contact prof.dr. J. van Gijn (jan@vangijn.com)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: J.P. Gijselhart heeft een deeltijdaanstelling bij de Vereniging Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.
Aanvaard op 25 mei 2011