Het 'Europese atriumfibrillatie-onderzoek': secundaire preventie van trombo-embolische complicaties met orale anticoagulantia of acetylsalicylzuur bij patiënten met niet-reumatisch atriumfibrilleren

Determination of the effectiveness of oral anticoagulation (AC) and aspirin in the secundary prevention of thromboembolic complications in patients suffering from nonrheumatic atrial fibrillation (NRAF) and a recent transient ischaemic attack (TIA) or non-invalidating brain infarction.

Design

Prospective, randomised, controlled clinical trial.

Setting

108 hospitals in 12 European countries and Israel.

Method

From October 1988 to May 1992, 1007 patients were enrolled. Group 1 consisted of 669 patients who were treated at random with either AC (not blinded, anticoagulation intensity: INR between 2,5 and 4,0) or in a double-blind way with acetylsalicylic acid (ASA) or placebo. Group 2 consisted of 338 patients who could not be treated with AC. They were randomised to receive treatment with either ASA or placebo. The primary measure of outcome was a composite event of vascular death, any stroke, myocardial infarction or systemic embolism, whichever came first.

Results

During a mean follow up of 2.3 years, the annual rate of primary outcome events in group 1 was 8 in the AC group and 17 in the placebo group (relative risk (RR) 0.53; 95 confidence interval (CI) 0.36-0.79). The risk of a stroke alone was 4 versus 12 per year (RR 0.34; CI 0.20-0.57). Among all patients allocated to ASA treatment (group 1 and 2 combined), the annual rate of primary outcome was 15 , versus 19 in the placebo treated patients (RR 0.83; CI 0.65-1.05). Treatment with AC was more effective than treatment with ASA (RR 0.60; CI 0.41-o.87). In both the ASA group and the AC group, the incidence of major bleeding complications was acceptable: 0.9year and 2.8year respectively.

Conclusion

Oral anticoagulants are highly effective in reducing the risk of recurrent vascular events in NRAF patients with a recent TIA or minor ischaemic stroke. ASA is a safe, although less effective, alternative when AC is contraindicated.

Samenvatting

Doel

Bepalen van de effectiviteit van orale anticoagulantia (AC) en acetylsalicylzuur voor secundaire preventie van trombo-embolische complicaties bij patiënten met niet-reumatisch atriumfibrilleren (NRAF) en een kort tevoren doorgemaakte ‘transient ischaemic attack’ (TIA) of niet-invaliderend herseninfarct.

Opzet

Prospectieve, gerandomiseerde, gecontroleerde klinische trial.

Plaats

108 ziekenhuizen in 12 Europese landen en Israël.

Methode

Van oktober 1988 tot mei 1992 werden 1007 patiënten in het onderzoek opgenomen. Er werd aan patiënten aselect een behandeling toegewezen met AC (niet geblindeerd; antistollingintensiteit: ‘international normalised ratio’ (INR) tussen 2,5 en 4,0) of dubbelblind met 300 mg acetylsalicylzuur (ASA) of placebo (groep 1; n = 669). Patiënten die niet met anticoagulantia konden worden behandeld, kregen alleen behandeling met ASA of met placebo (groep 2; n = 338). Hoofdeindpunten waren niet-fatale beroerte, myocardinfarct, gegeneraliseerde embolie of ‘vasculair’ overlijden. Secundaire eindpunten waren overlijden en beroerten.

Resultaten

In groep 1 was na een gemiddelde follow-up-duur van 2,3 jaar de frequentie van een hoofdeindpunt 8 voor de AC-groep en 17 voor de placebogroep (relatief risico (RR): 0,53; 95-betrouwbaarheidsinterval (BI): 0,36-0,79). De kans op een recidief-herseninfarct was respectievelijk 4 en 12 per jaar (RR: 0,34; 95-BI: 0,20-0,57). De kans op een trombo-embolische complicatie was in de ASA-groep (groep 1 en 2) 15 tegen 19 per jaar in de placebogroep (RR: 0,83; 95-BI: 0,65-1,05). AC-behandeling was effectiever dan behandeling met ASA (RR: 0,60; 95-BI: 0,41-0,87). De incidentie van ernstige bloedingen was acceptabel in zowel de ASA- als de AC-groep: respectievelijk 0,9jaar en 2,8jaar.

Conclusie

AC zijn bijzonder effectief bij het voorkómen van trombo-embolische complicaties bij patiënten met NRAF en een recente TIA of niet-invaliderend herseninfarct. ASA is een veilig, maar minder effectief alternatief voor patiënten die niet met AC behandeld kunnen worden.