Het effect van comedicatie met foliumzuur of folinezuur op toxiciteit en effectiviteit van methotrexaat bij de behandeling van reumatoïde artritis; een gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde studie gedurende 48 weken

Onderzoek
A.E. van Ede
R.F.J.M. Laan
M.J. Rood
T.W.J. Huizinga
M.A.F.J. van de Laar
J.C. van Denderen
A.A.A. Westgeest
T.C. Romme
D.J.R.A.M. de Rooij
M.J.M. Jacobs
Th.M. de Boo
G.J. van der Wilt
J.L. Severens
M. Hartman
P.F.M. Krabbe
B.A.C. Dijkmans
F.C. Breedveld
L.B.A. van de Putte
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2002;146:1322-7
Abstract

Samenvatting

Doel

Het bestuderen van het effect van folium- of folinezuursuppletie op toxiciteit en effectiviteit van methotrexaat (MTX) bij patiënten met reumatoïde artritis.

Opzet

Gerandomiseerd, multicentrisch, dubbelblind, placebogecontroleerd onderzoek.

Methode

Patiënten werden gerandomiseerd in 3 behandelgroepen: MTX met placebo, MTX met foliumzuur (1 mg/dag) en MTX met folinezuur (2,5 mg/week). De startdosis MTX was 7,5 mg/week per os en kon zo nodig verhoogd worden tot een maximum van 25 mg/week. De dosering van folium- en folinezuur werd verdubbeld indien de MTX-dosis ≥ 15 mg/week bedroeg. Het primaire eindpunt was het staken van het MTX-gebruik wegens bijwerkingen. Secundaire eindpunten waren de MTX-dosering en graadmeters van effectiviteit en toxiciteit. De duur van de studie was 48 weken.

Resultaten

Staken van MTX-gebruik ten gevolge van bijwerkingen trad op bij 52 van de 137 (38) patiënten in de placebogroep, 23/133 (17) in de foliumzuurgroep en 17/141 (12) in de folinezuurgroep. Deze verschillen waren het gevolg van een minder hoge transaminasestijging in de folaatgesuppleerde groepen. Er waren geen verschillen in frequentie, ernst en duur van andere bijwerkingen, of van parameters van effectiviteit. De gemiddelde MTX-dosering aan het eind van de studie was lager in de placebogroep (14,5 mg/week) dan in de folium- en folinezuurgroepen (respectievelijk 18,0 en 16,4 mg/week).

Conclusie

Folium- en folinezuur verminderden het optreden van leverfunctiestoornissen tijdens MTX-therapie even effectief, resulterend in een kleiner aantal patiënten dat het gebruik van MTX moest staken. Andere bijwerkingen werden niet beïnvloed. In de folaatgesuppleerde groepen werd een iets hogere dosis MTX voorgeschreven om eenzelfde verbetering in ziekteactiviteit te bewerkstelligen.

Auteursinformatie

Universitair Medisch Centrum St Radboud, Postbus 9101, 6500 HB Nijmegen.

Afd. Reumatologie: mw.A.E.van Ede, internist; dr.R.F.J.M.Laan en prof.dr.L.B.A.van de Putte, reumatologen; mw.dr.M.J.M.Jacobs, gezondheidswetenschapper.

Afd. Medische Statistiek: dr.ing.Th.M.de Boo, statisticus.

Afd. Medical Technology Assessment: dr.G.J.van der Wilt, bioloog; dr.J.L.Severens, gezondheidswetenschapper; mw.M.Hartman, epidemioloog; dr.P.F.M.Krabbe, psycholoog.

Universitair Medisch Centrum, afd. Reumatologie, Leiden.

Dr.M.J.Rood, arts-onderzoeker; prof.dr.T.W.J.Huizinga en prof.dr. F.C.Breedveld, reumatologen.

Medisch Spectrum Twente, afd. Reumatologie, Enschede.

Dr.M.A.F.J.van de Laar, reumatoloog.

Jan van Breemen Instituut, afd. Reumatologie, Amsterdam.

Dr.J.C.van Denderen, reumatoloog.

Diaconessen Ziekenhuis, afd. Reumatologie, Eindhoven.

Dr.A.A.A.Westgeest, reumatoloog.

Medisch Centrum Rijnmond, afd. Reumatologie, Rotterdam.

T.C.Romme, internist.

St. Maartenskliniek, afd. Reumatologie, Nijmegen.

Dr.D.J.R.A.M.de Rooij, reumatoloog.

Academisch Ziekenhuis Vrije Universiteit, afd. Reumatologie, Amsterdam.

Prof.dr.B.A.C.Dijkmans, reumatoloog.

Contact dr.R.F.J.M.Laan (r.laan@reuma.azn.nl)

Verantwoording

[Dagger] Dit artikel wordt afgedrukt met alle auteurs van de eerdere publicatie.

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties