Samenvatting
In 2020 werd de Nobelprijs voor Scheikunde uitgereikt aan de Amerikaanse moleculair biologe Jennifer Doudna en haar Franse collega Emmanuelle Charpentier voor fundamenteel onderzoek naar CRISPR, een ingenieus bacterieel immuunsysteem tegen virussen. Studies naar het werkingsmechanisme leidden tot menig eureka-moment. Via slimme biotechnologische aanpassingen kan CRISPR geschikt worden gemaakt voor ‘DNA-chirurgie’, het gericht aanpassen van onze genetische code. Inmiddels is de overstap van fundamenteel onderzoek naar klinische studies daadwerkelijk gemaakt. Hier bespreken we medische toepassingen van CRISPR bij de behandeling van genetische aandoeningen, inclusief in-vivo-therapie. CRISPR is zo krachtig, nauwkeurig en flexibel dat in hoog tempo trials worden opgestart. Er is echter uitgebreid onderzoek nodig naar veilige klinische toepassing en mogelijke neveneffecten. Daarbij is de regelgeving rond markttoelating en vergoeding nog niet toegesneden op deze zeer persoonlijke en potentieel dure therapie. Hoewel veel uitdagingen blijven bestaan, zal CRISPR-gentherapie de komende jaren verder tot wasdom komen in de kliniek.
Reacties