Effect van groeihormoonbehandeling op sterfte bij volwassenen met ernstige groeihormoondeficiëntie*

Onderzoek
Christa C. van Bunderen
I. Caroline van Nieuwpoort
Lucia I. Arwert
Martijn W. Heymans
Anton A.M. Franken
Hans P.F. Koppeschaar
Aart J. van der Lelij
Madeleine L. Drent
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A4288
Abstract

Toets voor nascholing (verlopen)

Aan dit leerartikel was een toets gekoppeld waarmee je nascholingspunten kon verdienen.

Bekijk de toets

Samenvatting

Doel

Onderzoek naar het langetermijneffect van groeihormoonbehandeling op het a priori verhoogde sterfterisico bij volwassenen met ernstige groeihormoondeficiëntie, in het bijzonder naar sterfte als gevolg van cardiovasculaire ziekten en maligniteiten.

Opzet

Landelijke cohortstudie.

Methode

Van 2694 patiënten met ernstige groeihormoondeficiëntie uit de database van de Landelijke Registratie Groeihormoonbehandeling Volwassenen zijn follow-upgegevens verzameld van de periode 1985-2009. Voor 2229 patiënten die van het begin tot het einde van de follow-up waren behandeld met groeihormoon werd de gestandaardiseerde mortaliteitsratio (SMR) berekend. De SMR is ook berekend voor ziektespecifieke sterfte en gecorrigeerd voor verschillende patiëntkarakteristieken.

Resultaten

In totaal waren 95 patiënten overleden terwijl het verwachte aantal 74,6 was (SMR: 1,27; 95%-BI: 1,04-1,56). De mortaliteit bij vrouwen was significant hoger dan bij mannen. Na exclusie van hoog-risicopatiënten was er geen verschil in mortaliteit tussen behandelde patiënten en de algemene populatie. De sterfte door cardiovasculaire ziekten bij behandelde vrouwen bleef verhoogd. De sterfte door maligniteiten was niet verhoogd. Geslacht, leeftijd, craniële radiotherapie en onderliggende aandoening bleken relevante patiëntkarakteristieken.

Conclusie

Mannen met een ernstige groeihormoondeficiëntie die langdurig met groeihormoon behandeld waren, hadden een vergelijkbare mortaliteit met die van de algemene Nederlandse populatie. Bij vrouwen met een ernstige groeihormoondeficiëntie bleef de mortaliteit verhoogd als gevolg van een hogere frequentie van cardiovasculaire ziekten. Behandeling met groeihormoon leidde niet tot een hogere sterfte als gevolg van maligniteiten. Wij concludeerden dat het geslacht en het heterogene aspect van de patiëntengroep met groeihormoondeficiëntie van belang zijn voor het beoordelen van het effect van groeihormoonbehandeling op de sterfte.

Auteursinformatie

* Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in The Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism (2011;96:3151-9) met als titel ‘Does growth hormone replacement therapy reduce mortality in adults with growth hormone deficiency?’. Afgedrukt met toestemming.

VU medisch centrum, Amsterdam.

Afd. Interne Geneeskunde, sectie Endocrinologie: drs. C.C. van Bunderen, arts in opleiding tot internist en onderzoeker; drs. I.C. van Nieuwpoort, arts in opleiding tot internist en onderzoeker; dr. L.I. Arwert, internist-endocrinoloog; prof.dr. M.L. Drent, internist-endocrinoloog.

Afd. Epidemiologie en Biostatistiek: dr. M.W. Heymans, epidemioloog-statisticus.

Isala Kliniek, afd. Interne Geneeskunde, Zwolle.

Dr. A.A.M. Franken, internist-endocrinoloog.

Emotional Brain and Alan Turing Institute for multidisciplinary health research, Almere.

Dr. H.P.F. Koppeschaar, internist-endocrinoloog.

Erasmus Medisch Centrum, afd. Interne Geneeskunde, divisie Endocrinologie en Metabolisme, Rotterdam.

Prof.dr. A.J. van der Lelij, internist-endocrinoloog.

Contact drs. C.C. van Bunderen (c.vanbunderen@vumc.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: A.A.M. Franken ontving vergoedingen voor zijn werkzaamheden voor het College ter beoordeling van geneesmiddelen (CBG-MEB). Het oprichten van de LRG Volwassenen werd gefinancierd door het College voor Zorgverzekeringen. Financiële ondersteuning voor dit artikel: geen gemeld.
Aanvaard op 1 januari 2012

Vruchtbaarheid na behandeling met hoge doses geslachtshormonen ter groeiremming*
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties