Een patiënt met zeer ernstige immuunhemolytische anemie veroorzaakt door diclofenac

- A 77-year-old male was diagnosed with immunohaemolytic anaemia. He presented with fever, jaundice and oliguric renal insufficiency. He had been taking diclofenac for three days. Additional examinations and tests revealed a Coombs-positive haemolytic anaemia and thrombopenia. The micro-card gel-agglutination test demonstrated antibodies against diclofenac metabolites. After discontinuation of diclofenac and short-term treatment with prednisone and haemodialysis for two days, the patient made an almost full recovery. Haemolytic anaemia caused by diclofenac is rare. It can be caused by autoantibodies against erythrocytes and complement-fixing antibodies that bind to erythrocytes only in the presence of diclofenac or its metabolites. A timely diagnosis – supported by the appropriate laboratory tests – is of critical importance in this rare but extremely serious complication of the use of diclofenac. The treatment consists of withdrawal of diclofenac and supportive measures, possibly in combination with immunosuppressants.

Samenvatting

Bij een 77-jarige man werd een immuunhemolytische anemie vastgesteld. Patiënt presenteerde zich met koorts, icterus en een oligurische nierinsufficiëntie. Hij gebruikte sinds kort diclofenac. Aanvullend onderzoek toonde een directe-antiglobuline-(Coombs-)testpositieve hemolytische anemie en trombopenie. Met de zogenaamde ‘microtube-card-gel-agglutinatietest’ werden antistoffen tegen diclofenacmetabolieten aangetoond. Na staken van het geneesmiddel, kortdurende behandeling met prednison en hemodialyse gedurende 2 dagen herstelde patiënt. Hemolytische anemie na gebruik van diclofenac is zeldzaam. Deze kan worden veroorzaakt door complementbindende antistoffen die uitsluitend aan erytrocyten binden in aanwezigheid van diclofenac of metabolieten ervan. Het is van belang deze zeldzame, maar zeer ernstige complicatie van diclofenacgebruik tijdig te onderkennen en met de juiste laboratoriumtests aan te tonen. De behandeling bestaat uit het staken van de medicatie en ondersteunende maatregelen, eventueel in combinatie met immuunsuppressiva.