Een feitenvrije geneeskunde?

A recently released report by the Dutch Council for Public Health and Society (‘Raad voor Volksgezondheid en Samenleving’) is subtitled “About the illusion of evidence-based practice in healthcare”. The author argues that this report is a sign of the times, a period of “post-truth medicine” and “alternative facts”, in which “science offers nothing but a reduction”. Although the report rightly – but superfluously – argues that having an evidence base is insufficient for delivering quality care (no decisions without considering context), its depiction of the illusory nature of evidence-based practice represents a brutal slap in the face of all those who turn to sound clinical and biomedical research to back up or refute claims about the effectiveness of healthcare interventions.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Voor de samenstellers van de Oxford Dictionaries was ‘post-truth’ het woord van het jaar 2016. Ze omschreven het als ‘verwijzend naar omstandigheden waarin objectieve feiten er minder toe doen dan een beroep op emoties en persoonlijke overtuigingen’.¹ Hun toelichting verwees duidelijk naar het brexit-referendum en naar de merkwaardige presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten. ‘De waarheid voorbij’, of ‘feitenvrij’, zo zou je het in het Nederlands kunnen omschrijven. Meteen na de verkiezingen in de Verenigde Staten kregen we er nog een nieuwe variant bij. In een poging Donald Trump te ondersteunen, die opmerkingen over de opkomst bij zijn inauguratie had tegengesproken, vertelde zijn medewerker Kellyanne Conway dat de nieuwe president het had gehad over ‘alternative facts’.

In een taalcolumn op Taalbank merkte Ton den Boon hierover op dat ‘deze statusverhoging van de uitdrukking alternatieve feiten de ideale voedingsbodem [is] voor het ontstaan van nog meer nieuwe taalvormen: orwelliaanse newspeak waarmee…