E-research: problemen rond anonimiteit en toestemming

The Medical Research Involving Human Subjects Act (WMO) requires that participants in medical-scientific studies provide written consent. This requirement makes e-research (online research) unnecessarily difficult and sometimes impossible. Much of e-research involves online interventions that focus on sensitive issues such as sexual dysfunction, addiction and child abuse, for which anonymity is an important condition. WMO procedures, however, strictly interpret the word “written” as “on paper”, and participants are not permitted to give consent by email, for example. A second requirement, which mainly makes studies among minors between the ages of 12 and 18 more difficult, is that both parents or the guardian must provide written consent. This undermines anonymity to such an extent that virtually no subjects remain. Participants in medical-scientific studies must always be identifiable to the investigator. But, apart from this, he/she should be possible to guarantee anonymity within the regulatory framework. There is good reason to adapt legal regulations to today’s needs.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Samenvatting

De Wet Medisch-Wetenschappelijk Onderzoek met Mensen (WMO) eist dat deelnemers aan medisch-wetenschappelijk onderzoek schriftelijk toestemming geven. Deze eis maakt online onderzoek – e-research – onnodig moeilijk en soms onmogelijk. Veel e-research heeft betrekking op online interventies – e-health – die met name gericht zijn op gevoelige onderwerpen zoals seksueel disfunctioneren, verslaving en kindermishandeling, waarbij anonimiteit een belangrijke voorwaarde is. In WMO-procedures wordt het woord ‘schriftelijk’ echter strikt geïnterpreteerd als ‘op papier’ en het is deelnemers niet toegestaan om via bijvoorbeeld e-mail toestemming te geven. Een tweede eis, die vooral het onderzoek onder minderjarigen van 12-18 jaar bemoeilijkt, is dat ook de beide ouders of de voogd schriftelijk toestemming moeten geven. Dit ondermijnt de anonimiteit zozeer dat er bijna geen proefpersonen overblijven. De deelnemers aan een medisch-wetenschappelijk onderzoek moeten altijd identificeerbaar zijn voor de onderzoeker, maar voor het overige moet deze binnen de regelgeving hun anonimiteit kunnen garanderen. Er is reden om de wettelijke regels aan te passen aan de eisen van deze tijd.