Duizend bloemen in één kleurrijk boeket

Stichting Toekomstscenario's Gezondheidszorg, Duizend bloemen in één kleurrijk boeket. Op weg naar een georganiseerde eerste lijn. 226 bl. Elsevier gezondheidszorg, Maarssen 2003. ISBN 90-352-2586-4. Prijs: ingen. € 27,–.

De Stichting Onderzoek en Ontwikkeling Maatschappelijke Gezondheidszorg (STOOM) heeft onder andere als doel om de samenwerking in de eerste lijn en met name die tussen huisartsen en thuiszorg te versterken. In dit kader kreeg de Stichting Toekomstscenario's Gezondheidszorg (STG) van STOOM de opdracht een inventarisatie te maken van regionale samenwerkingsprojecten in de eerste lijn. Door middel van een telefonische enquête bij een groot aantal thuiszorginstellingen en districtshuisartsenverenigingen is een overzicht verkregen van een kleurrijk palet aan samenwerkingsinitiatieven. Door een reeks van verdiepende interviews bij betrokkenen wordt dit overzicht verder genuanceerd.

In het eerste deel van het boek worden de inhoud en de maatschappelijke context van de verschillende vormen van samenwerking besproken. Niet alleen de huisartsen en de thuiszorgorganisaties komen aan de orde, maar ook andere actoren in dit krachtenveld zoals overheden en verzekeraars. In het tweede deel van het boek zijn de verschillende projecten gerubriceerd naar transmurale zorgnetwerken, huisartsendienststructuren en facilitaire ondersteuning, waarbij ook aandacht wordt gegeven aan projecten rond praktijkondersteuning in de huisartspraktijk. Het boek wordt afgesloten met een overzicht van alle projecten, onderverdeeld naar de 23 huisartsenverenigingsdistricten in Nederland.

Zoals de titel van het boek al aangeeft, zijn de auteurs positief over de vele innovatieve projecten. Wat ontbreekt is een centrale regie gebaseerd op een gemeenschappelijke visie. Dit maakt dat er na het lezen van het boek toch het gevoel overblijft dat er een kans gemist is om in de analyse een stap verder te zetten en te komen tot voorstellen in deze richting. Het overzicht is echter ook zonder deze voorstellen fascinerend leesvoer voor alle functionarissen die bij veranderingen in de eerste lijn betrokken zijn. Dat het werken aan veranderingen in de eerste lijn langzamerhand niet meer alleen toebedeeld is aan artsen, verpleegkundigen en anderen werkzaam in de directe patiëntenzorg wordt duidelijk door het feit dat er vooral managers geïnterviewd zijn.