Diagnostiek van leverfibrose en -cirrose

- Liver biopsy is the gold standard in the diagnosis of liver diseases, despite its limitations, such as sampling error and its invasive nature.

- Given the increasing prevalence of hepatic fibrosis and cirrhosis, new non-invasive methods are being developed as a substitute for liver biopsy.

- Transient elastography (Fibroscan), which measures the stiffness of the liver by means of ultrasound as a measure of fibrosis and cirrhosis, is simple to perform and the inter- and intra-observer variability is small. The accuracy, in relation to liver biopsy, is high in discriminating between cirrhosis and fibrosis, but lower for discriminating between the different stages of fibrosis.

- The Fibrotest is the most investigated combination of serum markers for fibrosis. Its accuracy is lower than that of a liver biopsy.

- In the years to come, more research by various independent research groups is needed with the Fibroscan method and the combination of serum markers in different groups of patients and with standardised cut-off points; these must be compared with liver biopsies of sufficient length. In this way, the value of these non-invasive methods can be evaluated.

- A possible future role for serum markers is to combine them with the Fibroscan, whereby a discrepancy between the different tests could be an indication for a liver biopsy.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:1502-6

Samenvatting

- Leverbiopsie is de gouden standaard in de diagnostiek van leverziekten, ondanks beperkingen zoals ‘sampling error’ en het invasieve karakter.

- Gelet op de toenemende prevalentie van leverfibrose en -cirrose, zijn er nieuwe niet-invasieve methoden in ontwikkeling die mogelijk de leverbiopsie gaan vervangen.

- De Fibroscanmethode, die echografisch de stijfheid van de lever meet als maat van fibrose of cirrose, is eenvoudig uitvoerbaar en de inter- en intra-observervariabiliteit zijn klein. De accuratesse, ten opzichte van leverbiopsie, is hoog voor het onderscheid tussen cirrose en fibrose, maar is minder voor de verschillende stadia van fibrose.

- De Fibrotest is de meest onderzochte combinatie van serummerkers voor fibrose. De accuratesse is lager dan die van de leverbiopsie.

- In de komende jaren moeten verschillende onafhankelijke onderzoeksgroepen de Fibroscanmethode en de combinatie van serummerkers onderzoeken in verschillende patiëntenpopulaties en met gestandaardiseerde afkappunten en deze vergelijken met leverbiopten van voldoende lengte. Op die manier is de waarde van deze niet-invasieve methoden te beoordelen.

- Een mogelijke toekomstige rol voor serummerkers ligt in de combinatie ervan met de Fibroscan, waarbij een discrepantie tussen de beide uitslagen zou kunnen leiden tot het doen van een leverbiopsie.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:1502-6

Artikelinformatie

Aanvaard op

16 november 2006

8 juli 2007

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:1502-6

Vakgebied

Interne vakken

Maag-darm-leverziekten

Auteursinformatie

Universitair Medisch Centrum Utrecht, Postbus 85.500, 3508 GA Utrecht.

Afd. Maag-, Darm- en Leverziekten: hr.dr.K.J.van Erpecum, maag-darm-leverarts.

Erasmus MC, afd. Maag-, Darm- en Leverziekten: hr.dr.R.J.de Knegt, maag-darm-leverarts.

Contact Afd. Inwendige Geneeskunde en Infectieziekten: hr.J.E.Arends, assistent-geneeskundige; hr.prof.dr.I.M.Hoepelman, internist-infectioloog (j.e.arends@umcutrecht.nl)