Diagnose: niet meer dan afspraak over ziekte-entiteit

- Once a hereditary disorder has been linked to a gene mutation, it is not uncommon to observe that patients with the mutation have a wider range of clinical features than was previously anticipated. This is the case with Friedreich's syndrome, of which the characteristic signs used to be progressive cerebellar ataxia and areflexia, with onset at an early age. Now that the causative mutation has been established, it also appears to be expressed as an ‘atypical’ disease, with a later onset, piramidal signs at an early stage, and retained tendon jerks. Diseases are defined according to a variety of criteria: cause, (patho)morphological findings, (patho)physiological changes observed by physicians, or subjective impressions by patients. The growth of biomedical knowledge often leads to diseases being redefined. Diseases are not independent entities but human constructions.

Zie ook het artikel op bl. 1669.

Wanneer van een bekende, erfelijke aandoening de oorzakelijke mutatie in het genoom wordt opgehelderd, blijkt niet zelden dat zich bij de patiënten met de mutatie een breder spectrum van ziekteverschijnselen voordoet dan men tevoren had vermoed. De redenering verloopt nu immers anders dan wanneer men op zoek is naar de oorzaak van een ziekte: niet van de klassieke klinische verschijnselen naar de veronderstelde afwijking in het erfelijk materiaal, maar van de mutatie naar de bijbehorende klinische verschijnselen – klassieke of niet. Een voorbeeld daarvan vindt men in het artikel van Van de Warrenburg et al. elders in dit nummer.1 Zij beschrijven een dergelijke transformatie voor de ziekte van Friedreich, een autosomaal recessief overervende aandoening die bij pathologisch onderzoek gekenmerkt wordt door degeneratie van verscheidene baansystemen in het centrale en perifere zenuwstelsel. De ziekte werd gediagnosticeerd op grond van enkele klinische kernverschijnselen…